Üslü İfadeler ve Özellikleri
Kuvvet alma, bir sayıyı kendisiyle belirli sayıda çarpmak demektir. Örneğin 34=3×3×3×3=81 ifadesinde 3 sayısını 4 kere çarptık. Üslü ifadelerin bazı önemli özellikleri var: 1'in tüm kuvvetleri 1'dir ve her sayının 1. kuvveti kendisine eşittir. Ayrıca, 0 hariç tüm sayıların 0. kuvveti 1'dir.
Üssün üssü alınırken üsler çarpılır: (xm)n=xm×n. Mesela (23)5=215 olur. Burada işaretlere dikkat etmek önemli! (−2)3 ile (−22)3 farklı sonuçlar verir.
Negatif üs, sayının yerini değiştirir: x−n=xn1. Örneğin 2−5=251=321 şeklinde hesaplanır. Kesirli ifadelerde ise (32)−2=(23)2=49 olur.
⭐ İpucu: Tek ve çift kuvvetleri hatırlamak için basit bir kural var: Pozitif sayının her kuvveti pozitiftir. Negatif sayının tek kuvvetleri negatif, çift kuvvetleri pozitiftir.
Çarpma işleminde tabanlar aynıysa üsler toplanır: xm×xn=xm+n. Bölme işlemindeyse tabanlar aynıysa üsler çıkarılır: xm:xn=xm−n. Üsler aynıysa tabanlar işleme girer: xm×ym=(x×y)m ve xm:ym=(yx)m.
Bilimsel gösterim büyük ve küçük sayıları yazmak için kullanılır. Mesela 541000=5.41×105 veya 0.00026=2.6×10−4 gibi. Bu gösterim, çok büyük veya çok küçük sayılarla çalışırken işimizi kolaylaştırır.