Çarpanlara Ayırma Yöntemleri
Matematik derslerinde sıkça karşılaşacağınız ortak çarpan parantezine alma yöntemi çok basittir. Bir ifadede ortak olan terimi parantez dışına çıkarırız: a.b+a.c = ab+c. Bu, karmaşık ifadeleri sadeleştirmenin ilk adımıdır.
Gruplandırarak çarpanlara ayırma yöntemi ise terimleri akıllıca grupladığımızda ortaya çıkan ortak faktörleri kullanmamızı sağlar. Örneğin a.x+b.y-a.y+b.x ifadesini ax−y+bx−y=x−ya+b şeklinde yazabiliriz. Burada önce terimleri gruplayarak ortak parantezleri bulduk.
İki kare farkı formülü de çarpanlara ayırmada çok kullanışlıdır: x²-y²=x−yx+y. Bu formülü kullanarak x²-1=x−1x+1 veya 4a²-9=2a−32a+3 gibi ifadeleri hemen çarpanlarına ayırabiliriz.
💡 İpucu: Çarpanlara ayırma yaparken her zaman önce ortak çarpanları kontrol edin, ardından özel formülleri (iki kare farkı gibi) uygulamayı deneyin.
Örnek problemlerde adım adım ilerleyerek, x³y+x²y-2xy=xyx2+x−2 gibi ifadeleri çarpanlarına ayırmayı görebilirsiniz. Bu beceriyi geliştirmek için bolca alıştırma yapmanız çok faydalı olacaktır.