Dizilerin Temel Özellikleri
Bir dizinin toplamını hesaplamak için Sn=a1+a2+a3...+an formülünü kullanırız. Ardışık terimler arasındaki farkı bulmak için Sn−Sn−1=an formülünü kullanabiliriz.
Aritmetik diziler, ardışık terimler arasındaki farkın sabit olduğu dizilerdir. Aritmetik dizilerde herhangi bir terimi bulmak için an=a1+(n−1).d formülünü kullanırız. Burada "d" ortak farktır. Farklı bir başlangıç noktasından hesaplamak istiyorsak an=ap+(n−p).d formülünü kullanabiliriz.
Aritmetik dizilerde eşit uzaklıktaki terimlerin toplamı her zaman sabittir: a1+an=a2+an−1=a3+an−2.... Bir terim, kendisine eşit uzaklıktaki iki terimin aritmetik ortalamasına eşittir. İlk n terimin toplamı Sn=2n.[2.a1+(n−1).d] veya Sn=2n.(a1+an) formülleriyle hesaplanır.
💡 Aritmetik dizileri pratik olarak düşünün: Eğer her adımda sabit bir sayı ekliyorsanız (örneğin 3, 7, 11, 15...), bu bir aritmetik dizidir ve yukarıdaki formüller hayatınızı kolaylaştıracaktır!
Geometrik diziler ise ardışık terimler arasındaki oranda sabitlik olan dizilerdir. Herhangi bir terimi an=a1.rn−1 formülüyle bulabiliriz. Burada "r" ortak çarpandır. Farklı bir terimden hareketle hesap yapmak istersek an=ap.rn−p formülünü kullanırız.
Geometrik dizilerde ilk n terimin toplamı Sn=a1.1−r1−rn formülüyle hesaplanır. Eğer bir dizi hem aritmetik hem de geometrik dizi özelliklerini taşıyorsa, bu dizi sabit dizidir (tüm terimler birbirine eşittir).