Çarpanlara Ayırma Yöntemleri
Her matematiksel ifadeyi çarpanlara ayırmak, problemleri çözmek için büyük kolaylık sağlar. Ortak paranteze alma yöntemiyle başlayalım: m²n - m² ifadesini m²n−1 şeklinde yazabilirsin. Bu sayede ortak çarpan m²'yi dışarı çıkarıyoruz.
Gruplama yöntemi de çok işe yarar. Örneğin, av + bx + by + ax ifadesini önce av+x + bx+y şeklinde gruplarız, sonra ortak parantez x+ya+b elde ederiz. Benzer şekilde, üç terimli ifadelerde mx ve nx çarpanlarını kullanarak ax²+bx+c ifadesini mx+dnx+e şeklinde yazabiliriz.
İki kare farkı formülünü unutma: x²-y² = x−yx+y. Bu formül, özellikle karelerin farkı şeklindeki ifadeleri çarpanlara ayırmada çok kullanışlıdır. Tam kare ve tam küp açılımları da önemli formüllerdir. a+b² = a² + 2ab + b² ve a−b² = a² - 2ab + b² gibi.
İpucu: Çarpanlara ayırma soruları seni korkutmasın! Her zaman önce ortak çarpan var mı diye kontrol et, yoksa özel formülleri kullanmayı dene. Pratiğini artırdıkça hangi yöntemi ne zaman kullanacağını daha iyi anlayacaksın.
İki küp toplamı ve farkı formüllerini de bilmelisin: a3+b3 = a+ba2−ab+b2 ve a3−b3 = a−ba2+ab+b2. Değer bulma sorularında a+b=T, a-b=F ve a·b=G olarak tanımlanırsa, a³+b³ = a+b³-3aba+b ve a³-b³ = a−b³-3aba−b şeklinde hesaplanabilir.