İyonik ve Kovalent Kristaller
İyonik katılar, NaCl örneğindeki gibi kristal ağ örgüsü oluşturur. Bu katılar katı haldeyken elektriği iletmezler, ancak sıvı halleri ve sulu çözeltileri serbest iyon hareketi sayesinde elektriği iletir. Erime noktaları yüksektir ve oldukça kırılgandırlar.
İyonik kristallere basınç uygulandığında, kristal öz bozulur. Aynı yüklü iyonlar birbirine yaklaştığında aralarındaki itme kuvveti nedeniyle katı, kristal düzlemi boyunca kırılır.
Kovalent katılar ise atomların kovalent bağlarla birbirine tutunmasıyla oluşur. Bu kristallerde atomlar üç boyutlu bir ağ yapısı oluşturur, bu da onların çok sert olmalarını ve yüksek erime noktasına sahip olmalarını sağlar. Elmas, grafit ve silisyum dioksit buna örnek verilebilir.
Harika bir bilgi: İyonik kristalleri düşün - mutfak tuzunu ezdiğinde kırılıp dağıldığını görebilirsin. Bu, kristalin düzenli yapısının basınç altında nasıl bozulduğunun harika bir örneğidir!
Moleküler katılar ise moleküllerin bir araya gelmesiyle oluşur ve moleküller arasındaki çekim kuvvetleri London kuvvetleri, dipol-dipol etkileşimi veya hidrojen bağlarıdır. İyot, kükürt, naftalin ve şeker gibi katılar moleküler katılara örnektir. Bu katılar yumuşaktır, düşük erime ve kaynama noktasına sahiptir, kolayca hal değiştirebilir ve elektrik akımını iletmezler.