Uyarılmış Atomlar ve Değerlik Elektronları
Uyarılmış atomlar, elektronların temel halden daha yüksek enerji seviyelerine çıktığı durumlardır. Örneğin, karbon (6C) atomunun temel hali 1s²2s²2p² iken, uyarılmış hali 1s²2s²2p¹3s¹ olabilir. Uyarılmış halde atom yarıçapı artar, ancak proton sayısı, nötron sayısı ve kütle numarası değişmez.
Değerlik elektronları ve orbitalleri, bir atomun kimyasal özelliklerini belirleyen en dış katmandaki elektronlardır. Oksijen (O) atomunda s ve p orbitalleri değerlik orbitalleridir. Potasyum (K) ise sadece s değerlik orbitaline sahiptir.
Bazı elementlerde özel durumlar görülür. Küresel simetri gösteren elektronik dizilimler s¹, s², p³, p⁶, d⁵ ve d¹⁰ şeklindedir. Krom (24Cr) ve bakır (29Cu) gibi elementler d orbitallerinin yarı dolu veya tam dolu olması için 4s orbitalinden bir elektronu 3d orbitaline aktarırlar, bu uyarılmış hal değil, temel haldir.
📌 Önemli! Cr ve Cu elementlerinde elektronlar temel halde bile olağandışı dizilim gösterir. Bu, yarı dolu veya tam dolu d orbitallerinin özel kararlılığından kaynaklanır.