Kimyasal Tepkimeler ve Temel Kavramlar
Kimyasal tepkimeleri matematik denklemleri gibi düşünebilirsin - sadece sayılar yerine atomlar ve moleküllerle çalışıyoruz! Kimyasal tepkime, bir veya daha fazla maddenin başka maddelere dönüştüğü süreci gösteren eşitliklerdir.
Bu tepkimelerde başlangıçta olan maddelere girenler (reaktifler), sonuçta oluşan maddelere ise ürünler denir. Mesela su oluşumu tepkimesinde: 2H₂ + O₂ → 2H₂O. Burada hidrojen ve oksijen girenleri, su ise üründür.
Demirin paslanması da harika bir örnek: 4Fe(k) + 3O₂(g) → 2Fe₂O₃(k). Demir oksijen ile tepkimeye girerek pas (demir oksit) oluşturur. Tepkime denklemlerinde (k) katı, (g) gaz, (s) sıvı, (suda) sulu ortam anlamına gelir.
💡 İpucu: Tepkime denklemlerini okurken önce girenleri, sonra ürünleri belirle. Bu sana tepkimede neler olduğunu anlama konusunda yardımcı olur.
Kimyasal Tepkimelerde Korunan ve Değişen Özellikler
Kimyasal tepkimelerde bazı şeyler hiç değişmezken, bazıları tamamen farklılaşır. Korunan özellikler arasında atomların sayısı ve türü, toplam kütle ve atomların çekirdek yapısı var - bunlar kesinlikle sabit kalır!
Değişen özellikler ise maddelerin fiziksel ve kimyasal özellikleri, molekül yapıları ve elektron dizilimleridir. Yani atomlar aynı kalsa da, onların nasıl bir araya geldiği tamamen değişir.
Tepkimede toplam molekül sayısı, hacim ve madde türü sayısı da değişebilir. Atomlar arası bağlar kırılabilir, elektronlar el değiştirebilir - bu da yepyeni özellikler ortaya çıkarır.
💡 Unutma: Kimyasal tepkimeler atomları yok etmez ya da yaratmaz, sadece onları yeniden düzenler!