Newton'un Hareket Yasaları
Eylemsizlik yasası, bir cismin üzerine etki eden net kuvvet sıfır ise cismin durumunu koruma eğiliminde olduğunu söyler. Yani duran bir cisim durmaya, hareket eden cisim ise aynı hızda hareketini sürdürmeye devam eder.
Dinamiğin temel prensibi F=m⋅a, bir cisme etki eden net kuvvetin, cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımına eşit olduğunu söyler. Net kuvvet sıfırdan farklıysa cisim ivmeli hareket yapar. Bu durumda cismin hızı düzenli olarak artar veya azalır.
Etki-tepki yasasına göre, her etkiye karşı büyüklüğü aynı fakat yönü zıt bir tepki kuvveti oluşur. Bu kuvvetler her zaman farklı cisimlere etki eder. Örneğin, yürürken ayağımızla yere kuvvet uygularız, yer de bize eşit büyüklükte zıt yönlü kuvvet uygular.
İpucu: Sürtünme kuvveti her zaman hareketi önlemez! Bazen hareketi sağlayan etken olabilir. Örneğin, yürüme ve koşma sırasında sürtünme sayesinde ilerleyebiliriz.
Sürtünme Kuvveti
Sürtünme kuvveti birbirine temas eden yüzeyler arasında oluşur. Bu kuvvet yüzeylerin cinsine ve zemine etki eden dik kuvvete bağlıdır. Matematiksel olarak fs=k⋅N şeklinde ifade edilir. Burada k sürtünme katsayısı, N ise yüzeye dik kuvvettir.
Sürtünme kuvveti, cisim harekete başlamadan önce statik sürtünme, hareket halindeyken ise kinetik sürtünme olarak adlandırılır. Genellikle statik sürtünme, kinetik sürtünmeden daha büyüktür. Yani cisim hareket etmeye başladığında sürtünme kuvveti azalır.