Kümeler ve İleri İşlemler
Fark işlemi, bir kümenin diğerinde olmayan elemanlarını bulmamızı sağlar. A kümesinde olup B kümesinde olmayan elemanların kümesine A fark B denir ve A−B veya A∖B şeklinde gösterilir. İki küme ayrık ise A−B=A ve B−A=B olur.
Evrensel küme içinde olup A kümesinde olmayan elemanların kümesine A'nın tümleyeni denir ve A′ şeklinde gösterilir. Tümleyenin bazı önemli özellikleri vardır: E′=∅, ∅′=E ve (A∪B)′=A′∩B′ gibi. Evrensel kümenin eleman sayısı ile ilgili S(E)=S(A)+S(A′) formülü her zaman geçerlidir.
İpucu: Küme problemlerini çözerken Venn şeması çizmek veya tablo oluşturmak işinizi çok kolaylaştırır. Karmaşık küme işlemlerini görselleştirmenin en iyi yoludur!
Sıralı ikili, iki elemanın belirli bir sırada yazılmış halidir ve (a,b) şeklinde gösterilir. Sıralı ikilide sıra önemlidir, yani (a,b)=(b,a)'dır. İki sıralı ikilinin eşit olması için ilk elemanların ve ikinci elemanların ayrı ayrı eşit olması gerekir.
Kartezyen çarpım ise iki kümenin elemanlarından oluşturulan tüm sıralı ikililerin kümesidir ve A×B şeklinde gösterilir. Kartezyen çarpımın eleman sayısı, kümelerin eleman sayılarının çarpımına eşittir: S(A×B)=S(A)⋅S(B).
Kartezyen çarpımın bazı önemli özellikleri şunlardır:
- A×(B∩C)=(A×B)∩(A×C)
- A×(B∪C)=(A×B)∪(A×C)
- A×A=A2 ve S(A2)=S(A)2
Kartezyen çarpımı koordinat düzleminde görselleştirmek için yatay eksene ilk kümenin, dikey eksene ise ikinci kümenin elemanları yazılır. Bu sayede tüm sıralı ikililer noktalar olarak düzlemde gösterilebilir.