Teşbih, Mecaz-ı Mürsel ve Temel Benzetmeler
Teşbih (benzetme) en temel söz sanatıdır. İki şey arasında benzerlik kurarak, zayıf olanı güçlü olana benzetirsin. "Yolcuyum bir kuru yaprak misali" örneğinde dört unsur var: benzeyen (yolcu), benzetilen (yaprak), benzetme yönü (savruluş) ve benzetme edatı (misali).
Mecaz-ı mürsel ise hiçbir benzetme amacı gütmeden, bir sözü başka bir söz yerine kullanmaktır. "Mağaza iflas etti" derken aslında satıcıyı kastediyoruz. Bu durumda parça-bütün, iç-dış, sanatçı-eser, yer-insan gibi ilişkiler devreye girer.
Teşbih-i beliğ en güzel benzetme türüdür. Sadece benzeyen ve benzetilen ögeler kullanılır. "İnci dişi, kömür göz, gül yanak" gibi örneklerde benzetme edatı ve yönü söylenmez, bu da ifadeyi daha etkili kılar.
💡 Dikkat: Mecaz-ı mürselde benzetme yoktur, sadece ad aktarması vardır!