Türk Şiirinde Nazım Türleri ve Biçimleri
Türk şiiri, tarihsel süreç içinde üç ana dönemde gelişmiştir: İslamiyet öncesi, İslamiyet etkisindeki dönem ve Batı etkisindeki dönem. Her dönemde farklı nazım türleri ortaya çıkmıştır.
Halk Şiiri Türleri genellikle sade bir dille yazılmıştır. Koşma, semai, türkü, mani ve destan en bilinen türleridir. Koşma, 11'li hece ölçüsüyle yazılır ve dörtlüklerden oluşur. Güzelleme as\ck/ayrılık, koçaklama (kahramanlık), taşlama (eleştiri) ve ağıt (ölüm) olmak üzere alt türleri vardır. Semai ise 8'li hece ölçüsüyle yazılır.
Divan Şiiri Türleri Arapça-Farsça kelimeler içerir ve aruz ölçüsüyle yazılır. Gazel 5−15beyit,"aa,ba,ca..."kafiyedu¨zeni, kaside 33−99beyit,o¨vgu¨amac\clı, mesnevi (genellikle uzun hikâyeler) ve rubai (tek dörtlük, felsefi konular) önemli türlerindendir.
Dikkat! Halk edebiyatında "ağıt", divan edebiyatında "mersiye"; halk şiirinde "koşuk", divan edebiyatındaki "gazel"e benzer özellikler taşır.
Dede Korkut Hikâyeleri, destandan halk hikâyesine geçişin önemli örneklerindendir. Bir ön söz ve on üç hikâyeden oluşan bu anonim eser, hem nazım hem nesir karışık yazılmıştır. Hikayelerde destansı özellikler görülür ancak ayrıntılar üzerinde fazla durulmaması ve kısa anlatımlı olması nedeniyle halk hikâyesi özelliği taşır.
İslamiyet Öncesi Türk Şiiri, destan dönemi olarak da bilinir. Yabancı kelimeler azdır, yiğitlik, sevgi ve doğa temaları işlenir. Koşuk (lirik şiir), sagu (ölüm üzerine yazılan şiir), sav (atasözü) ve destan bu dönemin önemli türleridir.
Batı Etkisinde Gelişen Türk Şiir Türleri arasında epik, lirik, didaktik, satirik, dramatik ve pastoral türler yer alır. Tanzimat, Millî Edebiyat ve sonraki dönemlerde gelişen bu türler, Türk edebiyatının modernleşme sürecini yansıtır.