Fizik Formülleri: Dönel Hareket ve Enerji
Bir cismin çembersel yörüngedeki hareketi için çizgisel hız formülü V=T2πr=2πrf=w.r olarak yazılır. Burada r yarıçapı, T periyodu, f frekansı ve w açısal hızı temsil eder. Açısal hız ise w=T2π=2πf formülüyle hesaplanır.
Dönen bir cisim üzerinde etkili olan merkezcil ivme amer=rv2=w2.r formülüyle, merkezcil kuvvet ise Fmer=rmv2=mw2.r formülüyle hesaplanır. Ayrıca, cismin dönüşüyle ilgili bir diğer önemli büyüklük olan açısal ivme a=dtdw=ΔtΔw şeklinde ifade edilir.
Dönen bir cismin sahip olduğu eylemsizlik momenti I=m.r2 formülüyle hesaplanır ve dönme kinetik enerjisi 21Iw2 şeklindedir. Açısal momentum ise L=mvr formülüyle bulunur ve eylemsizlik torku wL ile hesaplanır.
💡 Pratik İpucu: Enerji ile ilgili problemlerde, potansiyel enerji ($mgh$) ve kinetik enerji $\frac{1}{2}mv^2$ formüllerini ezberlemek yerine, enerjinin korunumu prensibini anlamaya çalışın. Böylece daha karmaşık problemleri bile çözebilirsiniz!
Enerji formüllerinden esneklik potansiyel enerjisi 21kx2 şeklinde hesaplanır. Burada k yay sabiti, x ise yayın denge konumundan uzaklığıdır. Momentum ise P=m.v formülüyle ifade edilir ve korunum yasalarında önemli rol oynar.