Mıknatıs ve Manyetik Alan Temelleri
Mıknatıs ve manyetik alan 10. sınıf özet olarak bu bölümde mıknatısların temel özellikleri ve çeşitleri ele alınmıştır. Mıknatıslar, demir, nikel, kobalt gibi maddeleri çekme özelliği gösteren maddelerdir. Doğal, yapay ve elektromıknatıs olmak üzere üç çeşit mıknatıs bulunmaktadır.
Highlight: Mıknatısların N (kuzey) ve S (güney) olmak üzere iki kutbu vardır. Aynı işaretli kutuplar birbirini iter, zıt kutuplar ise çeker.
Manyetik alan, B sembolü ile gösterilir ve birimi Tesla (T)'dır. Manyetik alan, kuvvet çizgileri ile modellenir. Bu çizgiler N'den S'ye doğru olup mıknatıs içinde S'den N'ye doğrudur. Çizgi sayısı, kutup şiddeti ile doğru orantılıdır ve çizgiler kutuplara diktir.
Vocabulary: Manyetik alan: Mıknatısın etrafında oluşan ve manyetik kuvvetlerin etkili olduğu bölge.
Düz telin çevresinde oluşan manyetik alan konusu da bu bölümde işlenmiştir. Düz telin çevresindeki manyetik alan aynı merkezli çemberler şeklindedir. Akımın çevresindeki demir tozları, telden uzaklaştıkça azalır ve akım arttıkça artar.
Formula: Düz telin manyetik alan formülü: B = k * I / (2πd)
Elektromıknatısın kutupları sağ el kuralı ile bulunur. Bu kural, elektromıknatıs sağ el kuralı olarak bilinir ve manyetik alanın yönünü belirlemede kullanılır.