Bilginin Kaynakları ve Türleri
Selim akıl, insanın doğru karar vermesini sağlayan, olumsuz etkilerden arınmış, yaratılışındaki temizliği koruyan akıldır. İslam'da ilahi emirler karşısındaki sorumlulukların temel şartlarından biri akıl sahibi olmaktır. Bu nedenle akıl, önemli bir bilgi kaynağı olarak görülür.
Salim duygular ise dış dünyayı algılamanın ve sonuçlar çıkarmanın araçlarından biridir. Bunların yanında sezgi, rüya, keşif ve ilham gibi öznel bilgi kaynakları da vardır.
İslam anlayışında bilgi türleri çeşitlilik gösterir. Gündelik bilgi tecrübe ile, dini bilgi vahiy ile, teknik bilgi doğadan faydalanma ile, sanatsal bilgi duygular ile, bilimsel bilgi deney ve gözlem ile, felsefi bilgi ise akıl ve mantık yoluyla elde edilir.
Her bilgi türünün kendine özgü elde edilme yöntemi vardır. Örneğin, laboratuvarda yapılan bir deneyle elde ettiğimiz bilgi bilimsel bilgiyken, günlük hayatta "su 100 derecede kaynar" bilgisi gündelik bilgidir. Vahiy kaynaklı "namazın nasıl kılınacağı" bilgisi ise dini bilgidir.
İpucu: Bir bilginin hangi türe ait olduğunu anlamak için nasıl elde edildiğine bakabilirsin. Deney mi yapıldı? O zaman bilimsel bilgidir. Vahiy mi geldi? O zaman dini bilgidir. Sorgulama ve mantık yürütme mi var? O zaman felsefi bilgidir.