Volkanizma ve Türleri
Volkanizma, magmanın basınç altında yer kabuğunun kırık hatlarından yüzeye çıkmasıdır. Bu olaylar yerkabuğumuzun şekillenmesinde büyük rol oynar.
Volkanizma oluşum şekline göre ikiye ayrılır. Derinlik volkanizması, magmanın yer kabuğunu geçemeyip yüzeye ulaşamaması sonucu oluşur. Bu süreçte magma yer altında soğuyarak çeşitli şekiller alır: Batolit (geniş kubbe şeklinde soğuyan magma), lakolit (mantar biçiminde soğuyan magma), sill (tortul tabakalar arasına giren magma) ve dayk (tabakaları keserek damar şeklinde katılaşan magma).
Yüzey volkanizması ise magmanın yer kabuğunu geçip dışarıya ulaşması sonucu oluşur. Bu süreçte krater (volkan konilerinin üst kısmındaki çukurlar), kaldera (genişlemiş kraterler) ve maar (gaz patlaması sonucu oluşan çukurlar) gibi yapılar oluşur. Ayrıca volkanlardan çıkan malzemelerin birikmesiyle volkan konileri, kül konileri, kalkan volkanları ve tabakalı volkanlar meydana gelir.
Merak et! Volkanlardan sadece lavlar değil, kül, lapilli ve volkan bombası gibi farklı büyüklükte malzemeler de çıkar. Bu malzemeler milyonlarca yıldır Dünya'nın yüzeyini şekillendiriyor.