Madde Döngüleri
Enerji tek yönlü akarken, maddeler sürekli döngü halindedir ve bu döngüler hayatın devamı için kritiktir. Her maddenin kendine özgü bir yolculuğu var!
Karbon döngüsü yaşamın temel yapı taşı olan karbonun serüvenidir. Bitkiler fotosentezle CO2'i alır, canlılar solunumla geri verir. Ölen canlılar zamanla fosil yakıtlara dönüşürken, yanma ve çürüme ile karbon tekrar atmosfere döner.
Azot döngüsü atmosferin %78'ini oluşturan azotun hikayesidir. Yıldırım ve bakteriler azotu bitkilerin kullanabileceği nitrat formuna çevirir. Nitrifikasyon ile azot kullanılabilir hale gelir, denitrifikasyon ile atmosfere geri döner.
Su döngüsü ve oksijen döngüsü de benzer şekilde işler. Su buharlaşır, yağış olarak düşer; oksijen fotosentezle üretilir, solunum ve yanma ile tüketilir. Bu döngüler sayesinde doğa kendini sürekli yeniler.
💡 Hatırla: Madde döngüleri birbirini etkiler. Bir döngüdeki bozulma diğerlerini de etkiler ve ekosistemin dengesini bozabilir!