Atmosfer Katmanları ve İklim Türleri
Atmosferimiz birbirinden farklı işlevlere sahip beş katmandan oluşur. En üstteki ekzosfer, yer çekiminin düşük olduğu dış katmandır. Onun altındaki termosfer, uydular ve kuzey ışıklarının bulunduğu en sıcak katmandır. Mezosferde meteorlar parçalanır, stratosferde ise bizi zararlı güneş ışınlarından koruyan ozon tabakası bulunur.
Atmosferin en alt ve en yoğun katmanı olan troposferde tüm hava olayları gerçekleşir. Hem yatay hem dikey hava hareketlerinin görüldüğü bu katmanda, yukarı çıktıkça her 200 metrede sıcaklık 1 derece azalır. Türkiye, 36-42 kuzey ve 26-45 doğu koordinatları arasında yer alır.
Dünyada sıcaklık özelliklerine göre farklı iklim türleri görülür. Sıcak iklimler ekvatorda, savanlarda ve çöllerde görülürken; ılıman iklimler Akdeniz, okyanusal, ılıman karasal ve sert karasal bölgelerde hüküm sürer. Soğuk iklimler ise tundra ve kutup bölgelerinde görülür.
Dikkat! İklim, uzun yıllar boyunca gözlemlenen hava durumu ortalamasıdır, günlük hava olaylarıyla karıştırılmamalı!
Türkiye'de başlıca dört iklim görülür. Akdeniz iklimi, yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlıdır. Yıllık sıcaklık ortalaması en yüksek olan bu bölgede kırmızı renkli terra-rossa toprakları ve maki bitki örtüsü hakimdir. Karadeniz iklimi, her mevsim yağışlı ve ılımandır, yıllık sıcaklık farkı en azdır. Kahverengi orman toprakları ve zengin ormanlar bu bölgenin özelliğidir.