Jeolojik Zamanlar ve Türkiye'nin Oluşumu
Dünya'nın hikayesi dört ana dönemde incelenir. Prekambriyen (İlkel Zaman) en eskisidir ve bu dönemde su, atmosfer, ilk kıta çekirdekleri ve ilk canlılar oluşmuştur. Bunu Paleozoyik (I. Zaman) izler - bu dönemde Pangea adı verilen tek kıta oluşmuş, ilk ağaçlar ve sık ormanlarla birlikte taş kömürü yatakları meydana gelmiştir.
Mesozoyik (II. Zaman) döneminde Pangea ikiye ayrılmış ve Tetis Denizi oluşmuştur. Dinozorların yaşadığı ve ilk memeli hayvanların ortaya çıktığı dönemdir. Senozoyik (III. Zaman) ise iki alt döneme ayrılır Tersiyer ve Kuvaterner. Tersiyer'de Alp-Himalaya dağ kuşağı ve Türkiye oluşmuş, petrol ve bor gibi önemli madenler birikmiştir. Kuvaterner'de ise kıtalar bugünkü şeklini almış, iklim koşulları oluşmuş ve insanlar ortaya çıkmıştır.
Dikkat! MEB, jeolojik zamanları üç zaman olarak öğretmektedir, bazı kaynaklar dört zaman olarak anlatsa da sınavlarda üç zaman olarak bilmelisin.
Türkiye'nin jeolojik gelişimi oldukça hareketlidir. Paleozoyik'te Türkiye'nin çoğu Tetis Denizi altındaydı, sadece Yıldız Dağları, Zonguldak çevresi, Menteşe Dağları, Anamur-Alanya arası ve Bitlis çevresi gibi masif araziler vardı. Mesozoyik'te Türkiye tamamen sular altındaydı, bu nedenle birçok yerde deniz canlısı fosillerine rastlarız.
Senozoyik'in başında (Tersiyer döneminde) Anadolu deniz yüzeyine çıkmaya başlamış, Toroslar ve Kuzey Anadolu Dağları oluşmuştur. Kuvaterner'de ise Ege Denizi, İstanbul ve Çanakkale Boğazları oluşmuş, tatlı su ile dolu olan Karadeniz tuzlu hale gelmiş ve Anadolu bugünkü şeklini almıştır. Türkiye bugün hala Avrasya, Afrika ve Arabistan levhalarının etkisi altındadır.