Biyomlar ve Ekosistemler
Dünyamızda birbirinden farklı biyomlar bulunur. Biyom, farklı iklimlerin kendine özgü bitki ve hayvan topluluklarını barındırdığı geniş ekosistemleri ifade eder. Her biyomun kendine has iklim koşulları, bitki örtüsü ve hayvan türleri vardır.
Tropikal yağmur ormanı biyomu ekvatoral iklimde, yıl boyu sıcak ve yağışlı bölgelerde yer alır. Bu biyomda fil, şempanze, jaguar ve orangutan gibi türler yaşar. Savan biyomu ise sıcaklığın yüksek ancak yağış rejiminin düzensiz olduğu bölgelerde bulunur ve zebra, aslan, antilop gibi türlere ev sahipliği yapar.
İliman kuşakta yaprak döken orman biyomu, karışık yapılı ormanlık alanları kapsar. İğne yapraklı orman biyomu (tayga) ise sert karasal iklimde bulunur ve kurt, vaşak, kunduz gibi hayvanlara ev sahipliği yapar. Tundra biyomu kutup bölgelerine yakın alanlarda yer alır ve kutup tilkisi, misk öküzü gibi soğuğa dayanıklı türler barındırır.
İlginç Bilgi: Ekosistemler sadece karada değil, su ortamlarında da bulunur! Tatlı su biyomları nilüfer, saz ve kamış gibi bitkilere ev sahipliği yaparken, tuzlu su biyomlarında mercanlar, yunus ve köpekbalıkları yaşar.
Ekosistemlerde canlı ve cansız unsurlar arasında karbon döngüsü, azot döngüsü gibi önemli madde döngüleri gerçekleşir. Karbon döngüsünde bitkiler fotosentez yaparken karbondioksiti kullanır, canlılar solunum yaparken karbondioksit açığa çıkarır. Azot döngüsünde ise havadaki azotun toprağa geçmesi ve bitkilerin kullanabileceği nitrata dönüşmesi söz konusudur.