Coğrafyanın Doğası
Coğrafya, doğa ve insan arasındaki ilişkileri incelemeye odaklanan bir bilim dalıdır. Bu ilişkiler neden-sonuç ilişkisine dayalı olarak ve dağılış prensipleri çerçevesinde ele alınır. Coğrafyayı anlamak için önce doğal ve beşeri ortamları tanımak gerekir.
Doğal ortam birbiriyle etkileşim halinde olan beş temel unsurdan oluşur: litosfer tas\cku¨re−yeryu¨zu¨nu¨ndıs\ckatmanı, atmosfer havaku¨re−du¨nyayısarangazku¨tlesi, hidrosfer suku¨re−okyanuslar,denizlervego¨ller, kriyosfer buzku¨re−buzullarvedaimikaralanları ve biyosfer canlıku¨re−yas\camalanı. Bu unsurlar birbirleriyle sürekli etkileşim içindedir.
Beşeri ortam ise insanların ihtiyaçlarını karşılamak için doğal ortamda yaptıkları değişiklikleri ve çalışmaları kapsar. İnsanın doğaya olan etkisi coğrafyanın önemli inceleme konularından biridir.
💡 Biliyor muydun? Coğrafya bilimi iki ana kola ayrılır: Fiziki Coğrafya ve Beşeri Coğrafya. Fiziki coğrafya doğal unsurları (yer şekilleri, iklim, sular, canlılar, toprak) incelerken, beşeri coğrafya insan faaliyetlerini (nüfus, yerleşme, ekonomi, kültür) ele alır.
Fiziki coğrafya; jeomorfoloji (yer şekilleri), klimatoloji (iklim), hidrografya (sular), biyocoğrafya (canlılar) ve toprak coğrafyası gibi alt dallara ayrılır. Beşeri coğrafya ise nüfus, siyasi, kültürel, yerleşme, ekonomik ve ulaşım coğrafyası gibi alt dalları içerir. Her iki alanda da birçok farklı bilim dalından yararlanılır.