Doğa ve İnsan İlişkisi
Sen hiç dünyamızın nasıl bu kadar mükemmel bir düzen içinde çalıştığını merak ettin mi? Doğa, toprak, bitkiler, hayvanlar ve denizlerden oluşan dev bir sistemdir. Bu unsurlar bir araya gelince doğal ortamları oluşturur ve sen de bu ortamda yaşıyorsun!
Doğal ortam dört ana küreden oluşur: Litosfer tas\cku¨re−yeryu¨zu¨nu¨nkatıkısmı, atmosfer havaku¨re−nefesaldıg˘ınhava, hidrosfer suku¨re−denizlervenehirler ve biyosfer canlıku¨re−tu¨myas\cayanvarlıklar. Bu dört küre sürekli birbirleriyle etkileşim halinde.
İnsanlar doğal ortamda yaşarken kendi ihtiyaçları için beşeri ortam yaratmışlar. Şehirler, fabrikalar, yollar... Hepsi beşeri ortamın parçası. Doğal ve beşeri ortamın birleşmesine de coğrafi ortam diyoruz.
Dikkat! Doğal ortam ile beşeri ortamın dengesi çok önemli - bu denge bozulursa yaşadığımız çevre tehlike altına girer!
Coğrafya Bilimi ve Dalları
Coğrafya bilimi, doğal ve beşeri olayları insanla ilişkilendirerek inceleyen süper kapsamlı bir alan. Bu bilim sadece harita çizmekle kalmıyor, dünyamızdaki tüm değişimleri araştırıyor!
Modern coğrafyanın beş temel unsuru var: konum, yer, hareket, bölge ve beşeri-fiziki ortam ilişkisi. Bu unsurlar coğrafyayı diğer bilimlerden ayırıyor ve özel kılıyor.
Coğrafya iki ana dala ayrılır. Fiziki coğrafya doğal olayları inceler (jeomorfoloji, klimatoloji, hidrografya gibi). Beşeri coğrafya ise insanların faaliyetlerini araştırır (nüfus, yerleşme, ekonomik faaliyetler gibi). Her dal kendi içinde uzman konulara sahip ve diğer bilimlerle işbirliği yapıyor.
İpucu: Sınavlarda coğrafyanın dalları ve bu dalların hangi konuları incelediği sık sık soruluyor!