Türkiye'de Ulaşım Sistemleri ve Bölgesel Projeler
Türkiye'deki kara yolu ulaşımı üç ana kategoriye ayrılır il yolları (il sınırları içinde yerleşim yerlerini birbirine bağlayan yollar), devlet yolları (önemli bölge ve il merkezlerini birbirine bağlayan yollar) ve otoyollar (sadece izin verilen motorlu taşıtların kullanabildiği özel yollar). Bu ağın gelişimi, ülkenin ekonomik kalkınmasında hayati rol oynamaktadır.
Demir yolu ulaşımının temelleri İzmir-Aydın ve Haydarpaşa-İzmit hatlarıyla atılmıştır. Günümüzde YHT (Yüksek Hızlı Tren) ile ilk yolcu taşımacılığı Ankara-Eskişehir hattında başlamıştır. Demir yolları, hem yük hem de yolcu taşımacılığında önemli bir alternatif sunmaktadır.
Deniz yolu ulaşımında 1926 yılında çıkarılan Kabotaj Kanunu ile Türkiye kıyılarında her türlü taşımacılık hakkı Türklere verilmiştir. Ro-Ro gemileri (tekerlekli araçlarla yükleme yapılan gemiler) ve kruvaziyer gemileri (turistik amaçlı gemiler) deniz ulaşımında önemli yer tutar.
Dikkat! Şehirleşmenin getirdiği çarpık kentleşme, gecekondulaşma, işsizlik, gürültü kirliliği ve tarım arazilerinin yerleşime açılması gibi sorunlar, ulaşım planlamasında dikkate alınması gereken faktörlerdir.
Türkiye'nin bölgesel kalkınma projeleri arasında GAP (Güneydoğu Anadolu Projesi), DAP (Doğu Anadolu Projesi), DOKAP (Doğu Karadeniz Projesi) ve KOP (Konya Ovası Projesi) bulunmaktadır. Bu projeler su kaynaklarını ve tarım topraklarını geliştirmek, hayvancılığı ilerletmek, ulaşım ağlarını genişletmek ve turizmi canlandırmak gibi amaçlara hizmet eder.
Hava yolu ulaşımında İstanbul-Eskişehir-Ankara hattında ilk ticari uçuş gerçekleştirilmiştir. İstanbul (Atatürk ve Sabiha Gökçen), İzmir (Adnan Menderes) ve Ankara (Esenboğa) önemli havalimanlarındandır. Boru hattı ulaşımı ise petrol ve doğalgaz taşımacılığında önemli rol oynamakta olup, Bakü-Tiflis-Ceyhan, Kerkük-Yumurtalık ve Mavi Akım gibi önemli hatlar bulunmaktadır.
Ulaşımı etkileyen faktörler arasında coğrafi konum, yeryüzü şekilleri, iklim, nüfus yoğunluğu, sermaye, ekonomik faaliyetler ve teknolojik gelişmeler sayılabilir. Ulaşım projelerinin gelişimiyle birlikte havalimanı sayıları artmış, otoyol ağı genişlemiş ve yüksek hızlı tren hatları hizmete girmiştir.