Vecizeler ve Yansıma Sözcükler
Atasözlerinin çoğu tek yargı bildiren kısa cümlelerdir. Ancak "Söz gümüşse sükut altındır" veya "Bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ olur" gibi birden çok yargı bildiren uzunlukta örnekler de vardır.
Vecizeler (özdeyişler), bir düşünceyi, duyguyu veya ilkeyi kısa ve etkili biçimde anlatan, kim tarafından söylendiği belli olan sözlerdir. Örneğin, "Öğretmenler, yeni nesil sizin eseriniz olacaktır" (M. Kemal ATATÜRK) veya "Beşikten mezara kadar bilim öğrenin" (Hz. Muhammed) birer vecizedir.
Yansıma sözcükler, doğada duyulan seslerin taklit edilmesiyle oluşur. Bu sözcüklerdeki seslerle anlamları arasında sıkı bir ilişki vardır. Örneğin, "Dere şırıl şırıl akıyor" cümlesindeki "şırıl şırıl" bir yansımadır.
Yansıma sözcükler üç kaynaktan oluşabilir: İnsan sesleri (fısıldamak, hapşırmak), hayvan sesleri (miyavlamak, melemek) ve eşyalar ile doğa olaylarının sesleri (patırtı, şırıltı, gümbürtü).
Bu sözcükler cümlede farklı görevlerde kullanılabilir: "Bu çıtırtı beni rahatsız ediyor" (isim), "Çıtır ekmekleri çok severim" (sıfat), "Irmak şırıl şırıl akıyor" (zarf).
Eğlenceli not! Yansıma sözcükleri cümlelerine ekleyerek anlatımını daha canlı yapabilirsin! "Dersimi anlattım" yerine "Dersimi çatır çatır anlattım" demek ne kadar daha etkili, değil mi?