Çarpanlar ve Katlar
Bir sayının bölenlerine o sayının çarpanları denir. Örneğin 36 sayısının çarpanları 1, 2, 3, 4, 6, 9, 12 ve 36'dır. Asal sayılar ise 1 ve kendisinden başka böleni olmayan sayılardır.
En küçük asal sayı 2'dir ve aynı zamanda tek çift asal sayıdır. Diğer asal sayılar 3, 5, 7, 11, 13... şeklinde devam eder. Bir sayının asal çarpanları, o sayıyı bölen asal sayılardır. Örneğin, 36 sayısının asal çarpanları 2 ve 3'tür.
EBOB (En Büyük Ortak Bölen), iki veya daha fazla pozitif tam sayının ortak bölenlerinin en büyüğüdür. (A, B)ebob şeklinde gösterilir. EBOB bulunurken, ortak asal çarpanlar bulunup çarpılır. Örneğin (12, 15)ebob = 3'tür.
Dikkat! 1 sayısı asal değildir. Çünkü asal sayıların tanımı gereği 1 ve kendisinden başka böleni olmamalıdır, oysa 1'in tek böleni kendisidir.
EKOK (En Küçük Ortak Kat) ise iki veya daha fazla pozitif sayının ortak katlarının en küçüğüdür. EKOK hesaplanırken, iki sayının asal çarpanlarının tamamı çarpılır. Örneğin (12, 14)ekok = 2² × 3 × 7 = 84'tür.
İki sayının EBOB ve EKOK'u arasında şu önemli ilişki vardır: İki sayının EBOB'u ile EKOK'unun çarpımı, sayıların çarpımına eşittir. Yani (a, b)ebob × (a, b)ekok = a × b formülü her zaman geçerlidir.