Cümlede Anlam ve Fiilimsiler
Cümleler anlamlarına göre çeşitlere ayrılır. Öznel cümleler kişiden kişiye değişen yargılar taşırken, nesnel cümleler kanıtlanabilen gerçekleri anlatır. Karşılaştırma cümleleri birden fazla varlığı kıyaslar: "Geçen seneye göre bu sene daha fazla kar yağdı."
Cümlelerimizi zenginleştiren başka yapılar da var. Abartma bir şeyi olduğundan daha büyük veya küçük gösterirken, benzetme iki varlığı zayıf olanı güzel olana benzeterek anlatır. Düşünce yönünü değiştiren "ama, fakat, lakin" gibi ifadeler ile açıklayıcı "örneğin, mesela" gibi bağlaçlar cümleleri bağlar.
Anlatım biçimleri ise dört çeşittir: Açıklayıcı anlatım bilgi vermeyi, betimleyici anlatım zihnimizde canlandırmayı, öyküleyici anlatım bir olayı aktarmayı, tartışmacı anlatım ise bir düşünceyi savunmayı amaçlar.
Önemli Not: Fiilimsileri bulurken olumsuz yapılara dikkat etmelisin! Bazı fiilimsiler kalıplaşarak isim olabilir: "zeytinyağlı dolma" (kalıplaşmış isim) ile "dolma süresi" (fiilimsi) arasındaki farkı görebiliyorsun değil mi?
Fiilimsi türleri üçe ayrılır: İsim-fiil −ma,−mak,−ıs\c, sıfat-fiil −an,−ası,−mez,−ar,−dik,−ecek,−mis\c ve zarf-fiil −arak,−ince,−ip,−madan,−ken ekleriyle yapılır. "Okumuş insanlar" bir sıfat-fiil örneğiyken, "Okumuşlar" sözcüğü adlaşmış sıfat-fiil olarak kullanılır.