Anlatım Biçimlerinin Temelleri
Yazarlar farklı amaçlarla yazdıkları için farklı anlatım biçimleri kullanırlar. Bir yazar seni bilgilendirmek istiyorsa açıklayıcı, seni ikna etmek istiyorsa tartışmacı anlatımı tercih eder.
Açıklayıcı anlatım, ders kitaplarında gördüğün gibi sadece bilgi vermek için kullanılır. Burada yazarın kişisel görüşü yoktur, her şey nesnel ve nettir. Dil oldukça sade ve anlaşılırdır.
Tartışmacı anlatımda ise yazar sana kendi fikrini dayatmaya çalışır. "Bence, oysa, halbuki" gibi ifadeler görürsen, yazarın seni ikna etmeye çalıştığını anlarsın. Bu anlatımda öznellik hakimdir.
💡 İpucu: Bir metinde "bence" ifadesini görürsen, bu tartışmacı anlatımın işaretidir!
Öyküleyici anlatım tamamen hareket halindedir. Olaylar zamanın akışına göre sıralanır ve sen okurken sanki olayları yaşıyormuş gibi hissedersin.
Betimleyici anlatımda ise tam tersi durdurulanı resim gibi göstermeye çalışır. Renkler, şekiller ve sıfatlar bolca kullanılır. Amaç sana bir anı fotoğraf gibi göstermektir.