Nazım Biçimi ve Nazım Türleri
Nazım biçimi, şiirin dış yapısını ifade eder. Bir şiirin nazım biçimi belirlenirken dörtlük birimi, kafiye düzeni ve ölçü gibi şekil özellikleri esas alınır. Şiirleri dış görünüşlerine göre sınıflandırmamızı sağlar.
Türk şiirinde farklı dönemlerde gelişen çeşitli nazım biçimleri vardır. Divan şiirinde beyitlerle kurulan gazel, kaside ve mesnevi gibi biçimler öne çıkarken, bentlerle kurulan murabba, muhammes ve şarkı gibi biçimler de kullanılmıştır. Halk şiirinde ise mani, türkü, koşma ve destan gibi biçimler yaygındır.
Nazım türü ise bir şiirin konusuna göre aldığı addır. Şiirin içeriği (konu, tema) esas alınarak belirlenir. Örneğin halk şiirinde güzelleme, taşlama, ağıt ve ninni gibi türler varken, divan şiirinde tevhit, naat ve mersiye gibi türler bulunur.
Hatırlatma: Nazım biçimi şiirin dış yapısıyla, nazım türü ise içeriğiyle ilgilidir. Bir şiir hem bir nazım biçimine hem de bir nazım türüne sahip olabilir!
Batı etkisindeki Türk şiiri nazım biçimleri arasında sone, terza rima, triyole ve serbest nazım gibi formlar da edebiyatımıza girmiştir. Bu biçimler, Tanzimat'tan sonra Batı etkisindeki edebiyatımızda kullanılmaya başlanmıştır.