Teşbih (Benzetme) Sanatı
Teşbih, iki şeyi karşılaştırarak sözü daha etkili hale getiren edebi sanattır. Güçsüz olanı güçlü olana benzetirsin. Dört temel unsuru var: benzeyen, benzetilen, benzetme yönü ve benzetme edatı.
Açık istiarede benzeyen kaybolur, sadece benzetilen kalır. "Kurban adam beşikte yatıyor" cümlesinde beşikte bebek yatar, ama burada adam kuzu gibi masum gösterilmiş. Kapalı istiarede ise benzetilen kaybolur, sadece benzeyen kalır.
Mecaz-ı mürsel biraz farklı çalışır. Bir şeyi, onunla bağlantılı başka bir şeyin adıyla anlatırsın. "Uçak İstanbul'a indi" derken aslında havalimanına indiğini biliyoruz, ama şehrin adını kullanıyoruz.
Bu sanat türlerini fark etmeye başladığında, metinlerin nasıl katman katman anlam taşıdığını göreceksin. Her birini tanımak, edebiyat sorularında da büyük avantaj sağlar.
💡 Hatırla: Benzetmede "gibi, kadar, benzer" gibi edatlar varsa açık teşbih, yoksa istiare olabilir!