Türkü ve Mani Çeşitleri
Karşılıklı mani/Deyiş, genellikle atışma şeklinde söylenen mani türüdür. İki kişi arasında karşılıklı olarak söylenir: "Adilem sen nacorsin / inci mercan sagarsin / Dünya deniz olunca / Gülüm nere tacarsin" ve cevabı "Ağam derim naçarım / inci mercan sacarım / Dünya deniz olunca / Ben tus olup uçarım" gibi.
Türküler, Türk halk müziğinin temel formudur ve çeşitli özelliklerine göre sınıflandırılır. Ezgilerine göre usullü türküler (oturak, zeybek, horon, kırık havalar) ve usulsüz türküler (uzun havalar) olarak ikiye ayrılır. Konularına göre ise aşk türküleri, kahramanlık türküleri ve törensel türküler gibi çeşitleri vardır.
Türkünün yapısı genellikle bent ve bağlama (kavuştak) bölümlerinden oluşur. Bu yapı tekrar ederek türküyü oluşturur, ancak farklı türkülerde farklı yapılar da görülebilir. Türkü adını edebiyata ilk kez Ali Şir Nevai kazandırmıştır.
💡 Hatırlatma: Türküler sadece müzikal bir tür değil, aynı zamanda tarihi belge niteliği taşır. Her türkü, yazıldığı dönemin toplumsal olaylarını, yaşam biçimini ve duygularını yansıtır.