İslamiyet Öncesi ve İslamiyet Etkisindeki Türk Edebiyatı
İslamiyet Öncesi edebiyat, sözlü ve yazılı dönem olmak üzere ikiye ayrılır. Bu dönemde sav (atasözü), sagu (ağıt) ve koşuk (aşk, doğa şiirleri) gibi türler ortaya çıkmıştır. Şiirler genellikle şölen, sığır ve yuğ adı verilen törenlerde, kopuz eşliğinde söylenmiştir.
Yazılı edebiyat ürünleri arasında Orhun Yazıtları, Sekiz Yükmek, Altun Yaruk ve Irk Bitig gibi eserler bulunur. Bu dönemin en önemli özelliği, arı (öz) Türkçe kullanılmasıdır.
İslamiyet Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı ise Divan edebiyatı ve Halk edebiyatı olarak ikiye ayrılır. Divan edebiyatı İslam medeniyetine dayalıdır ve daha çok medrese çevrelerinde yetişen eğitimli kişilerce, Arapça ve Farsça kelimeler kullanılarak yazılmıştır.
Halk edebiyatı ise halkın konuştuğu sade Türkçe ile oluşturulmuş ve kendi içinde Anonim Halk edebiyatı, Âşık Tarzı edebiyat ve Dini-tasavvufi edebiyat olarak üçe ayrılmıştır. Bu dönemin önemli eserleri arasında Kutadgu Bilig, Divânü Lugati't-Türk ve Divan-ı Hikmet bulunur.
🌟 Şiirlerimizin ilk formları olan sav, sagu ve koşuklar, bugünkü şiir geleneğimizin kökleridir. Her dönem, bir sonraki dönemin temellerini atmıştır.