Diğer Önemli Beylikler ve Genel Özellikleri
Mengücekler (1080-1228), Mengücek Gazi tarafından Erzincan, Kemah ve Divriği çevresinde kurulmuştur. Bilim ve sanata önem veren bu beyliğin en önemli eseri Divriği Ulu Camii'dir. Kültürel mirasımızın bu değerli parçası, Mengüceklerin sanat anlayışını günümüze taşımaktadır.
Saltuklular (1072-1202), Saltuk Bey önderliğinde Doğu Anadolu'da, Erzurum civarında kurulan ilk Türk beyliğidir. Haçlı Seferleri sırasında Selçuklularla birlikte hareket etmişlerdir. Mama Hatun bu dönemin önemli şahsiyetlerindendir. Ulu Camii ve Mama Hatun Kervansarayı önemli eserleridir.
Danişmentliler (1080-1228), Danişment Ahmet Gazi tarafından Sivas, Malatya ve Tokat bölgesinde kurulmuştur. Anadolu'da ilk kez para bastıran devlettir. Danişmentname adlı yazılı eser bu dönemde ortaya çıkmıştır. Selçuklularla genelde anlaşamamalarına rağmen Haçlı Seferlerinde birlikte mücadele etmişlerdir. Yağıbasan Medresesi, Anadolu'da yapılan ilk medrese olarak önemlidir.
💡 Bilgi Kutusu: Bu beyliklerin tümü Anadolu'nun Türkleşmesini sağlamış, bölgeyi bayındır hale getirmiş, İslam'ın yayılmasına katkıda bulunmuş ve Türk-İslam kültürünün Anadolu'da kök salmasını sağlamıştır.
Büyük Selçuklu hükümdarı Alparslan, Anadolu'yu Türkleştirmek amacıyla komutanlarına "kılıç hakkı" tanımış, ele geçirdikleri bölgelerde hakimiyet kurma hakkı vermiştir. Bu politika sayesinde Anadolu'da beylikler dönemi başlamıştır.