Paraleller ve Meridyenler: Dünya'nın Koordinat Sistemi
Paralel meridyen sistemi, Dünya üzerindeki konumları belirlemek için kullanılan hayali çizgilerden oluşur. Bu sistem, 6. sınıf sosyal bilgiler dersinde "Dünyanın Neresindeyim?" konusu altında incelenir.
Paraleller
Paraleller, Dünya'yı yatay olarak bölen hayali çizgilerdir.
Highlight: Ekvator, 0° derecede yer alan başlangıç paralelidir ve Dünya'yı iki eşit parçaya böler.
- Kuzey Yarım Küre ve Güney Yarım Küre, Ekvator'un kuzeyinde ve güneyinde yer alır.
- Toplam 180 paralel dairesi vardır: 90 tanesi Kuzey Yarım Küre'de, 90 tanesi Güney Yarım Küre'de bulunur.
- Paralellerin uzunlukları kutuplara doğru kısalırken, dereceleri büyür.
- Ardışık iki paralel arası mesafe her yerde 111 km'dir.
Vocabulary: Enlem, paralellerin derece cinsinden ifadesidir. Örneğin, 36° Kuzey Paraleli, 36° Kuzey Enlemi olarak ifade edilir.
Meridyenler
Meridyenler, Dünya'yı dikey olarak bölen hayali çizgilerdir.
Highlight: Greenwich Meridyeni, 0° derecede yer alan başlangıç meridyenidir.
- Batı Yarım Küre ve Doğu Yarım Küre, Greenwich'in batısında ve doğusunda yer alır.
- Toplam 360 meridyen yayı vardır: 180 tanesi Batı Yarım Küre'de, 180 tanesi Doğu Yarım Küre'de bulunur.
- Meridyenlerin uzunlukları birbirine eşittir ve kutup noktalarında birleşirler.
- Ardışık iki meridyen arası zaman farkı 4 dakikadır.
- İki meridyen arası mesafe sadece Ekvator üzerinde 111 km'dir ve kutuplara doğru daralır.
Vocabulary: Boylam, meridyenlerin derece cinsinden ifadesidir. Örneğin, 45° Doğu Meridyeni, 45° Doğu Boylamı olarak ifade edilir.
Bu bilgiler, 6. sınıf sosyal bilgiler meridyenler ve paraleller konu anlatımı için temel oluşturur ve Türkiye paralel ve meridyen Haritası'nı anlamak için önemlidir.