Sena Telli
@sena00
·
64 Takipçiler
Takip Et
Organik kimyada fonksiyonel grupların adlandırılması ve özellikleri hakkında kapsamlı bir rehber. Fonksiyonel gruplar organik kimyanın temelini oluşturur ve bileşiklerin özelliklerini belirler. Bu rehber, alkoller, eterler, aldehitler, ketonlar, karboksilik asitler ve esterlerin IUPAC ve yaygın adlandırma kurallarını detaylı olarak açıklar. Ayrıca bu grupların karakteristik özellikleri ve kullanım alanları da ele alınmıştır.
25.07.2024
267
Ketonlar, R-CO-R' genel formülüne sahip bileşiklerdir. Fonksiyonel grup olarak karbonil grubu (C=O) zincirin ortasında yer alır. Adlandırma kuralları şöyledir:
Örnek: CH₃-CH₂-CH(CH₃)-CO-CH₃ bileşiği "3-metil-2-pentanon" olarak adlandırılır.
Yaygın adlandırmada, karbonil grubuna bağlı grupların adları alfabetik sıraya göre yazıldıktan sonra "keton" eklenir.
Örnek: CH₃-CO-CH₃ "dimetil keton" veya yaygın adıyla "aseton" olarak bilinir.
Highlight: Ketonlar, organik sentezlerde önemli ara ürünlerdir ve bazı parfümlerin yapısında bulunur.
Aldehitler, R-CHO genel formülüne sahip bileşiklerdir. Fonksiyonel grup olarak karbonil grubu (C=O) zincirin ucunda bulunur. Adlandırma kuralları şunlardır:
Örnek: CH₃-CH(CH₃)-CH(CH₃)-CHO bileşiği "2,3-dimetilbutanal" olarak adlandırılır.
Highlight: Aldehitlerin en basit üyesi formaldehittir (H-CHO). Aldehitler, Fehling ve Tollens ayıraçları ile tepkimeye girerek gümüş aynası oluşturur veya Cu₂O çökeltisi verir.
Vocabulary: Karbonil grubu: Bir karbon atomu ile bir oksijen atomu arasındaki çift bağ.
Alkoller, R-OH genel formülüne sahip organik bileşiklerdir. Fonksiyonel grup olarak hidroksil (-OH) grubunu içerirler. Adlandırılmaları şu kurallara göre yapılır:
Örnek: CH₃-CH(OH)-CH=CH-CH₃ bileşiği "3-penten-2-ol" olarak adlandırılır.
Yaygın adlandırmada ise -OH grubuna bağlı alkil grubunun adından sonra "alkol" kelimesi getirilir.
Örnek: C₂H₅-OH etil alkol olarak adlandırılır.
Highlight: Diol ve triol gibi çoklu alkol grupları içeren bileşikler de vardır. Örneğin, etandiol (glikol) antifriz olarak kullanılırken, propantriol (gliserin) temizlik maddelerinde ve öksürük şuruplarında kullanılır.
Karboksilik asitler, R-COOH genel formülüne sahip bileşiklerdir. Karboksil grubu (-COOH) karakteristik fonksiyonel gruptur. Adlandırma kuralları şunlardır:
Örnek: CH₃-CH(Br)-CH(CH₃)-CH₂-COOH bileşiği "4-bromo-3-metilpentanoik asit" olarak adlandırılır.
Highlight: Karboksilik asit özellikleri arasında sabunlaşma tepkimesi vermesi yer alır. Bu tepkime sonucunda beyaz sabun (katı) veya arap sabunu (yumuşak) oluşabilir.
Vocabulary: Polikarboksilik asit: Birden fazla karboksil grubu içeren asitler.
Example: Propan trioik asit, üç karboksil grubu içeren bir polikarboksilik asittir.
Eterler, R-O-R genel formülüne sahip bileşiklerdir. Fonksiyonel grup olarak oksijen atomu iki alkil veya aril grubu arasında yer alır. Adlandırma kuralları şöyledir:
Örnek: CH₃-O-CH₂-CH₂-CH₂-CH₃ bileşiği "1-metoksibutanı" olarak adlandırılır.
Yaygın adlandırmada, simetrik eterlerde alkil grubunun başına "di-" eklenir ve sonuna "eter" getirilir. Asimetrik eterlerde ise alkil grupları alfabetik sırayla yazılır.
Örnek: CH₃-O-CH₂CH₃ "etil-metil-eter" olarak adlandırılır.
Highlight: Eterler, organik sentezlerde çözücü olarak yaygın kullanılır ve bazı anestezik ilaçların yapısında bulunur.
Esterler, R-COOR' genel formülüne sahip bileşiklerdir. Bir karboksilik asit ile bir alkolün tepkimesinden oluşurlar. Adlandırma kuralları şöyledir:
Örnek: CH₃-COO-CH₂CH₃ bileşiği "etil etanoat" olarak adlandırılır.
Özel adlandırmada, önce esteri oluşturan karboksilik asidin adı, sonra alkolden gelen alkilin adı yazılır.
Örnek: HCOO-CH₃ "formik asit metil esteri" olarak adlandırılır.
Highlight: Esterler, genellikle hoş kokulu bileşiklerdir ve parfümeri endüstrisinde yaygın olarak kullanılır.
Vocabulary: Esterleşme: Bir karboksilik asit ile bir alkolün su çıkışı ile gerçekleşen tepkimesi.
Bu rehber, organik kimya fonksiyonel gruplar konusunda kapsamlı bir kaynak sunmaktadır. 12. sınıf kimya fonksiyonel gruplar müfredatına uygun olarak hazırlanmış olup, organik bileşiklerin adlandırılması konusunda detaylı bilgi içermektedir.
Ortalama Uygulama Puanı
Öğrenci Knowunity kullanıyor
Eğitim uygulamaları tablosunda 12 ülkede
Öğrenci ders notlarını yükledi
iOS Kullanıcısı
Stefan S, iOS Kullanıcısı
S., iOS Kullanıcısı
Sena Telli
@sena00
·
64 Takipçiler
Takip Et
Organik kimyada fonksiyonel grupların adlandırılması ve özellikleri hakkında kapsamlı bir rehber. Fonksiyonel gruplar organik kimyanın temelini oluşturur ve bileşiklerin özelliklerini belirler. Bu rehber, alkoller, eterler, aldehitler, ketonlar, karboksilik asitler ve esterlerin IUPAC ve yaygın adlandırma kurallarını detaylı olarak açıklar. Ayrıca bu grupların karakteristik özellikleri ve kullanım alanları da ele alınmıştır.
Kayıt Ol
Tüm belgeleri görebilirsin
Milyonlarca öğrenciye katıl
Notlarını Yükselt
Kaydolduğunda Hizmet Şartları ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursun
Ketonlar, R-CO-R' genel formülüne sahip bileşiklerdir. Fonksiyonel grup olarak karbonil grubu (C=O) zincirin ortasında yer alır. Adlandırma kuralları şöyledir:
Örnek: CH₃-CH₂-CH(CH₃)-CO-CH₃ bileşiği "3-metil-2-pentanon" olarak adlandırılır.
Yaygın adlandırmada, karbonil grubuna bağlı grupların adları alfabetik sıraya göre yazıldıktan sonra "keton" eklenir.
Örnek: CH₃-CO-CH₃ "dimetil keton" veya yaygın adıyla "aseton" olarak bilinir.
Highlight: Ketonlar, organik sentezlerde önemli ara ürünlerdir ve bazı parfümlerin yapısında bulunur.
Kayıt Ol
Tüm belgeleri görebilirsin
Milyonlarca öğrenciye katıl
Notlarını Yükselt
Kaydolduğunda Hizmet Şartları ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursun
Aldehitler, R-CHO genel formülüne sahip bileşiklerdir. Fonksiyonel grup olarak karbonil grubu (C=O) zincirin ucunda bulunur. Adlandırma kuralları şunlardır:
Örnek: CH₃-CH(CH₃)-CH(CH₃)-CHO bileşiği "2,3-dimetilbutanal" olarak adlandırılır.
Highlight: Aldehitlerin en basit üyesi formaldehittir (H-CHO). Aldehitler, Fehling ve Tollens ayıraçları ile tepkimeye girerek gümüş aynası oluşturur veya Cu₂O çökeltisi verir.
Vocabulary: Karbonil grubu: Bir karbon atomu ile bir oksijen atomu arasındaki çift bağ.
Kayıt Ol
Tüm belgeleri görebilirsin
Milyonlarca öğrenciye katıl
Notlarını Yükselt
Kaydolduğunda Hizmet Şartları ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursun
Alkoller, R-OH genel formülüne sahip organik bileşiklerdir. Fonksiyonel grup olarak hidroksil (-OH) grubunu içerirler. Adlandırılmaları şu kurallara göre yapılır:
Örnek: CH₃-CH(OH)-CH=CH-CH₃ bileşiği "3-penten-2-ol" olarak adlandırılır.
Yaygın adlandırmada ise -OH grubuna bağlı alkil grubunun adından sonra "alkol" kelimesi getirilir.
Örnek: C₂H₅-OH etil alkol olarak adlandırılır.
Highlight: Diol ve triol gibi çoklu alkol grupları içeren bileşikler de vardır. Örneğin, etandiol (glikol) antifriz olarak kullanılırken, propantriol (gliserin) temizlik maddelerinde ve öksürük şuruplarında kullanılır.
Kayıt Ol
Tüm belgeleri görebilirsin
Milyonlarca öğrenciye katıl
Notlarını Yükselt
Kaydolduğunda Hizmet Şartları ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursun
Karboksilik asitler, R-COOH genel formülüne sahip bileşiklerdir. Karboksil grubu (-COOH) karakteristik fonksiyonel gruptur. Adlandırma kuralları şunlardır:
Örnek: CH₃-CH(Br)-CH(CH₃)-CH₂-COOH bileşiği "4-bromo-3-metilpentanoik asit" olarak adlandırılır.
Highlight: Karboksilik asit özellikleri arasında sabunlaşma tepkimesi vermesi yer alır. Bu tepkime sonucunda beyaz sabun (katı) veya arap sabunu (yumuşak) oluşabilir.
Vocabulary: Polikarboksilik asit: Birden fazla karboksil grubu içeren asitler.
Example: Propan trioik asit, üç karboksil grubu içeren bir polikarboksilik asittir.
Kayıt Ol
Tüm belgeleri görebilirsin
Milyonlarca öğrenciye katıl
Notlarını Yükselt
Kaydolduğunda Hizmet Şartları ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursun
Eterler, R-O-R genel formülüne sahip bileşiklerdir. Fonksiyonel grup olarak oksijen atomu iki alkil veya aril grubu arasında yer alır. Adlandırma kuralları şöyledir:
Örnek: CH₃-O-CH₂-CH₂-CH₂-CH₃ bileşiği "1-metoksibutanı" olarak adlandırılır.
Yaygın adlandırmada, simetrik eterlerde alkil grubunun başına "di-" eklenir ve sonuna "eter" getirilir. Asimetrik eterlerde ise alkil grupları alfabetik sırayla yazılır.
Örnek: CH₃-O-CH₂CH₃ "etil-metil-eter" olarak adlandırılır.
Highlight: Eterler, organik sentezlerde çözücü olarak yaygın kullanılır ve bazı anestezik ilaçların yapısında bulunur.
Kayıt Ol
Tüm belgeleri görebilirsin
Milyonlarca öğrenciye katıl
Notlarını Yükselt
Kaydolduğunda Hizmet Şartları ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursun
Esterler, R-COOR' genel formülüne sahip bileşiklerdir. Bir karboksilik asit ile bir alkolün tepkimesinden oluşurlar. Adlandırma kuralları şöyledir:
Örnek: CH₃-COO-CH₂CH₃ bileşiği "etil etanoat" olarak adlandırılır.
Özel adlandırmada, önce esteri oluşturan karboksilik asidin adı, sonra alkolden gelen alkilin adı yazılır.
Örnek: HCOO-CH₃ "formik asit metil esteri" olarak adlandırılır.
Highlight: Esterler, genellikle hoş kokulu bileşiklerdir ve parfümeri endüstrisinde yaygın olarak kullanılır.
Vocabulary: Esterleşme: Bir karboksilik asit ile bir alkolün su çıkışı ile gerçekleşen tepkimesi.
Bu rehber, organik kimya fonksiyonel gruplar konusunda kapsamlı bir kaynak sunmaktadır. 12. sınıf kimya fonksiyonel gruplar müfredatına uygun olarak hazırlanmış olup, organik bileşiklerin adlandırılması konusunda detaylı bilgi içermektedir.
Ortalama Uygulama Puanı
Öğrenci Knowunity kullanıyor
Eğitim uygulamaları tablosunda 12 ülkede
Öğrenci ders notlarını yükledi
iOS Kullanıcısı
Stefan S, iOS Kullanıcısı
S., iOS Kullanıcısı
