Katlı Oranlar Kanunu
Sabit Oranlar Kanunu uygulamada oldukça kullanışlıdır. Örneğin, Fe₃O₄ bileşiğinde demir ve oksijenin kütle oranı her zaman 21/8'dir. Eğer 2,8 gram demirin kaç gram oksijenle birleştiğini bulmak istersek, orantı kurarak hesaplayabiliriz: 21 gram demire 8 gram oksijen karşılık geliyorsa, 2,8 gram demire 1,06 gram oksijen karşılık gelir.
Katlı Oranlar Kanunu ise John Dalton tarafından ortaya konmuştur. Bu kanun, iki element arasında oluşan farklı bileşiklerde, bir elementin sabit miktarına karşılık diğer elementin miktarları arasında tam sayılarla ifade edilen bir oran olduğunu belirtir.
Örneğin, karbon monoksit (CO) ve karbon dioksit (CO₂) bileşiklerinde, 1 gram karbonla birleşen oksijen miktarları arasındaki oran 1,333/2,667 = 1/2'dir. Bu durum, CO₂'de, CO'ya göre iki kat daha fazla oksijen bulunduğunu gösterir.
Bu kanun, N₂O₅ ile NₓO₄ bileşiklerinde olduğu gibi, bilinmeyen değişkenleri bulmakta da kullanılabilir. Azot katlı oranı 4/5 ise, x değerini 2 olarak hesaplayabiliriz.
Hatırlatma: Kimyanın temel kanunlarını anlamak, karmaşık kimyasal tepkimeleri çözmenize yardımcı olur. Bu kanunları formül ezberleme yerine mantıksal ilişkiler olarak düşünürseniz, kimya problemlerini çok daha kolay çözebilirsiniz!