Kütlenin Korunumu Yasası

Kütlenin Korunumu Kanunu, kimyanın en temel prensiplerinden biridir ve Antoine Lavoisier tarafından ortaya konmuştur. Bu kanun, kimyasal tepkimelerde maddenin toplam kütlesinin değişmediğini ifade eder.

Highlight: "Madde yoktan var edilmediği gibi, vardan da yok edilemez. Sadece birinden ötekine dönüşebilir."

Lavoisier, bu kanunu ispatlamak için kalay ve hava içeren bir cam fanus kullanarak deneyler yapmıştır. Isıtma sonucunda kalayın beyaz bir toza dönüştüğünü gözlemlemiş, ancak toplam kütlenin değişmediğini tespit etmiştir.

Definition: Kütlenin Korunumu Kanunu, kimyasal olaylarda tepkimeye giren maddelerin kütleleri toplamının, tepkime sonunda oluşan maddelerin kütleleri toplamına eşit olduğunu belirtir.

Bu kanun sadece kimyasal tepkimelerle sınırlı değildir. Erime, donma, buharlaşma, yoğuşma gibi fiziksel hal değişimlerinde ve çözünme olaylarında da geçerlidir.

Example: Magnezyum ve sülfürik asit tepkimesi örneği, Kütlenin Korunumu Kanunu'nu göstermektedir. 25 gram magnezyum ve 90 gram sülfürik asit tepkimeye girdiğinde, 110 gram magnezyum sülfat ve 5 gram hidrojen oluşur. Giren ve çıkan maddelerin toplam kütlesi 115 gram olarak korunur.

Kütlenin korunumu kanunu 10.sınıf özet içerisinde bu tür örneklerle pekiştirilir ve öğrencilerin konuyu daha iyi anlamaları sağlanır.

Sabit Oranlar Kanunu ve Katlı Oranlar Yasası

Sabit Oranlar Kanunu, 1799 yılında Joseph Proust tarafından keşfedilmiştir. Bu kanun, bileşiklerin oluşumunda elementlerin belirli oranlarda birleştiğini açıklar.

Quote: "Bir bileşiğin miktarı ne kadar olursa olsun, hangi yolla elde edilirse edilsin, bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında sabit bir oran vardır."

Bu kanun yalnızca bileşikler için geçerlidir ve karışımlarda (örneğin tuzlu su, şekerli su, kolonya) uygulanmaz.

Example: H₂O₂ (hidrojen peroksit) örneğinde, hidrojen ve oksijen elementleri her zaman 1:16 kütlesel oranda birleşir.

Katlı Oranlar Yasası ise John Dalton tarafından ortaya atılmıştır. Bu yasa, aynı elementlerden oluşan farklı bileşiklerde, elementlerden birinin miktarı sabitken diğerinin miktarları arasındaki oranı açıklar.

Highlight: Katlı Oranlar Yasası'nın uygulanabilmesi için bileşiklerde sadece iki cins element olmalı ve bileşiklerin basit formülleri aynı olmalıdır.

Example: Azot ve oksijen elementlerinin oluşturduğu bileşiklerde (N₂O, N₂O₃, NO, N₂O₅, vb.) aynı miktarda azotla birleşen oksijen miktarları arasında katlı bir oran vardır.

Sabit oranlar kanunu 10. sınıf çözümlü sorular ve katlı oranlar kanunu 10. sınıf konuları, öğrencilerin bu temel kanunları daha iyi anlamalarına yardımcı olur. Kimyanın temel kanunları 50 soru 10. sınıf pdf gibi kaynaklar, öğrencilerin bu konulardaki bilgilerini pekiştirmelerine olanak sağlar.