Aktiflik Nedir ve Nasıl Çalışır?
Aktiflik, bir elementin ne kadar kolay bileşik yapma isteğinde olduğunu gösteren bir ölçü. Metallerde elektron verme, ametallerde ise elektron alma konusundaki heveslerini anlamamızı sağlıyor.
Metalik aktiflik (elektropozitiflik olarak da biliniyor) periyodik cetvelde soldan sağa doğru azalıyor, yukarıdan aşağı inerken artıyor. Yani 1A grubu elementleri en aktif metallerken, soy metaller en pasifler.
Aktiflik sırası şöyle: 1A > 2A > 3A > geçiş metalleri > H₂ > yarı soy > soy metaller. Bu sırada Li, K, Ca, Na gibi aktif metaller başta gelirken, Au, Pt gibi soy metaller sonda yer alıyor.
💡 Pratik İpucu: Aktif metal, kendinden daha pasif olan metali bileşiğinden kopar! Örneğin: Na + AgCl → NaCl + Ag
Ametalik aktiflik ise tam tersi çalışıyor - periyodik cetvelde soldan sağa artıyor, yukarıdan aşağı azalıyor. F₂ > Cl₂ > O₂ > Br₂ sıralaması bu yüzden. Aktif ametal de pasif ametali bileşiğinden ayırabilir: F₂ + 2HCl → 2HF + Cl₂