Fiziksel Nicelikler ve Ölçme

Fiziksel nicelikler temel ve türetilmiş büyüklükler olarak ikiye ayrılır. Temel büyüklükler uzunluk, kütle, zaman, sıcaklık, akım şiddeti, ışık şiddeti ve madde miktarıdır. Bu büyüklükler diğer tüm fiziksel niceliklerin temelidir.

Örnek: Özkütle nedir tyt? Özkütle, bir maddenin birim hacminin kütlesidir ve d=m/V formülü ile hesaplanır. Saf maddeler için ayırt edici bir özelliktir.

Fiziksel nicelikler ayrıca skaler ve vektörel büyüklükler olarak da sınıflandırılır. Skaler büyüklükler sadece sayısal değere sahipken, vektörel büyüklükler hem büyüklük hem de yön bilgisi içerir.

Vurgu: Fizik dersinde başarılı olmak için TYT Fizik kısa notlar PDF ve AYT Fizik Ders Notları PDF gibi kaynaklardan yararlanılabilir.

Newton'un Hareket Yasaları ve Temel Fizik Kavramları

Newton'un hareket yasaları fiziğin temel taşlarından biridir ve hareketin doğasını anlamamızı sağlar. Bu yasalar, günlük hayatta karşılaştığımız fiziksel olayları açıklamada büyük önem taşır.

Tanım: Newton'un Birinci Yasası (Eylemsizlik Yasası): Bir cisim, üzerine etki eden net bir kuvvet olmadığı sürece duruyorsa durmaya, hareket ediyorsa sabit hızla hareketine devam eder.

Newton'un İkinci Yasası (Temel Yasa), bir cisme etki eden net kuvvetin, cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımına eşit olduğunu belirtir (F=m.a). Bu yasa, günlük hayatta karşılaştığımız birçok hareketin temelini oluşturur.

Sürtünme kuvveti, hareket eden cisimlere etki eden önemli bir faktördür. İki tür sürtünme kuvveti vardır: Statik sürtünme ve kinetik sürtünme. Statik sürtünme, cisim harekete geçmeden önceki direnci, kinetik sürtünme ise hareket halindeki direnci ifade eder.

Örnek: Bir asansörün hareketi Newton'un yasalarıyla açıklanabilir. Asansör yukarı çıkarken, gergin kuvvet (T) yerçekimi kuvvetinden (mg) büyük olmalıdır. T-mg=m.a formülü ile asansörün ivmesi hesaplanabilir.

Düzgün Doğrusal Hareket ve Hareket Analizi

Düzgün doğrusal hareket, sabit hızla bir doğru boyunca gerçekleşen harekettir. Bu hareket türünde, hız değişmez ve konum-zaman grafiğinde düz bir çizgi oluşturur.

Önemli: Konum-zaman grafiğinin eğimi hızı, hız-zaman grafiğinin eğimi ise ivmeyi verir. Bu ilişki, hareketin analizinde temel bir araçtır.

Düzgün yavaşlayan harekette, hız zamanla azalır ve ivme ile hız zıt yönlüdür. Bu durumda, x=v₀t + (1/2)at² denklemi kullanılarak konum hesaplanabilir.

Hareket problemlerinde, özellikle iki cismin hareketini içeren durumlarda, cisimlerin birbirlerine göre konumları önemlidir. Aynı yönde hareket eden cisimler için x=(v₁-v₂)t, zıt yönde hareket eden cisimler için x=(v₁+v₂)t formülleri kullanılır.

Formül: Düzgün doğrusal harekette:

• Konum: x = x₀ + vt
• Hız: v = sabit
• İvme: a = 0