Hareket ve Kuvvet Temel Kavramları
Hareket, her zaman seçtiğimiz bir referans noktasına göre değişir yani hareket görecelidir. Arkadaşınla otobüste yan yana oturduğunda ona göre hareketsizsin, ama dışarıdaki ağaçlara göre hızla hareket ediyorsun!
Konum, bir cismin seçilen referans noktasına göre bulunduğu yerdir ve 𝑟⃗ ile gösterilir. Referans noktası ile cisim arasında çizilen vektöre konum vektörü denir ve birimi metredir. Alınan yol ise cismin hareketi boyunca izlediği yörüngenin uzunluğudur ve skaler bir büyüklüktür. Yer değiştirme ise ilk konum ile son konumu birleştiren vektördür (Δx⃗).
Sürat ve hız birbirine benzese de farklıdır. Sürat birim zamanda alınan yoldur su¨rat=yol/zaman ve skalerdir. Hız ise birim zamanda gerçekleşen yer değiştirmedir v⃗=Δx⃗/Δt ve vektöreldir. Değişken hareketlerde ortalama sürat toplamyol/toplamzaman ve ortalama hız yerdeg˘is\ctirme/toplamzaman kavramları kullanılır.
🔍 Önemli Not: İvme, birim zamanda hızda meydana gelen değişimdir a⃗=Δv⃗/Δt. İvmenin yönü her zaman cisme etki eden net kuvvetle aynı yöndedir. Durmakta olan veya sabit hızla hareket eden cisimlerin ivmesi sıfırdır!
Hızı değişen (hızlanan, yavaşlayan) veya yönü değişen (çembersel hareket yapan) cisimlerin hareketine ivmeli hareket denir. İvme vektöreldir ve birimi m/s²'dir.