Adezyon, Kohezyon ve Yüzey Gerilimi
Bu sayfada adezyon ve kohezyon örnekleri, yüzey gerilimi ve kılcallık kavramları detaylı olarak açıklanmaktadır.
Adezyon (Yapışma) farklı maddeler arasındaki moleküler çekim kuvvetidir. Örneğin, gazın yüzeye yapışması veya balın tabağa yapışması adezyon örnekleridir.
Örnek: Suyun bardağa yapışması, adezyon kuvveti sayesinde gerçekleşir.
Kohezyon (Tutunma) aynı maddenin molekülleri arasındaki çekim kuvvetidir. Su ve cıva moleküllerinin kendi aralarındaki çekim buna örnektir.
Highlight: Kohezyon kuvveti maddenin cinsine bağlıdır ve sıcaklıkla ters orantılıdır.
Yüzey gerilimi, sıvı yüzeyinin esnek bir zar gibi davranmasıdır. Bu, sıvı moleküllerinin birbirini çekmesiyle oluşur.
Tanım: Yüzey gerilimi, sıvı moleküllerinin birbirini çekmesi sonucu oluşan ve sıvı yüzeyinin esnek bir zar gibi davranmasına neden olan kuvvettir.
Yüzey gerilimini etkileyen faktörler:
- Sıcaklık arttıkça yüzey gerilimi azalır.
- Yoğunluk arttıkça yüzey gerilimi artar.
- Sabun ve deterjan gibi maddeler yüzey gerilimini azaltır.
- Şeker ve gliserin gibi maddeler yüzey gerilimini etkilemez.
Kılcallık, sıvıların ince borularda yükselmesi veya alçalmasıdır. Bu olay, adezyon ve kohezyon kuvvetleri arasındaki dengeye bağlıdır.
Örnek: Kılcallık etkisi örnekleri arasında bitkilerin su emme mekanizması ve kağıt havlunun suyu emmesi sayılabilir.