Elektrik Akımı, Potansiyel Farkı ve Direnç
Elektrik akımını anlamak günlük hayatımızdaki birçok teknolojiyi kavramak için önemli! Elektrik akımı, bir iletkenin kesitinden birim zamanda geçen yük miktarıdır ve "I" harfiyle gösterilir. Birimi amperdir (A).
Akımın oluşabilmesi için iletkenin iki ucu arasında potansiyel farkı olmalıdır. Potansiyel farkı, bir devrede birim yükün dolaşması için gereken enerjidir ve birimi volttur (V).
Elektrik akımı formülü oldukça basit:
I = Δq/Δt
Önemli not: Elektrik akımının yönü, elektronların hareket yönünün tersidir! Bu, fizikte kabul edilmiş bir uzlaşıdır.
Elektrik akımını oluşturan yük taşıyıcıları maddenin durumuna göre değişir:
- Katı maddelerde: Serbest elektronlar
- Sıvılarda: (+) ve (-) yüklü iyonlar
- Gazlarda: Yüksek sıcaklık ve basınçta iyonlar ve elektronlar
Örneğin, 6 saniyede 3 coulomb yük geçen bir iletkende akım şiddeti I = 3/6 = 0,5 amperdir. Benzer şekilde, 2 dakika boyunca 0,4 A akım geçen bir devrede toplam yük miktarı 48 coulombdur.