Konum ve Hareketin Temelleri
Fizikçiler bir cismin nerede olduğunu belirlemek için konum kavramını kullanır. Düşün ki sen haritada bir noktasın - işte bu senin konumun! Konum vektörü ise başlangıç noktasından bulunduğun yere çizilen ok gibidir.
Peki cisim hareket ettiğinde ne oluyor? İşte burada yer değiştirme devreye giriyor. Bu, başlangıç ve bitiş noktası arasındaki en kısa mesafe. Önemli nokta: yer değiştirme ile aldığın toplam yol farklı şeyler!
💡 Dikkat: Yer değiştirme düz bir çizgi, aldığın yol ise gerçekte gittiğin tüm mesafe.
Hız ve Sürat Hesaplamaları
Ortalama sürat hesaplamak çok basit: toplam yolu zamana böl! Formülü: Ortalama sürat = toplam yol / zaman. Ortalama hız ise biraz farklı - burada yer değiştirmeyi kullanıyoruz: v = Δx/Δt.
Örnekteki problemi inceleyelim: araç önce güneye 400m, sonra kuzeye 600m, son olarak doğuya x metre gidiyor. Toplam süre 50 saniye ve ortalama sürat 18 m/s. Bu durumda toplam yol = 18 × 50 = 900 metre.
Hesaplarsak: 400 + 600 + x = 900, yani x = -100 (bu mantıksız, büyük ihtimalle soruda hata var). Yer değiştirme ise vektörel olarak hesaplanır ve ortalama hız 10 m/s çıkar.