Hareket Kavramları ve Grafikler
Hareket, yer değiştirme ve zamanla ilişkilidir. Bir cismin hızı (H) yer değiştirmenin (Δx) zamana (Δt) oranıyla hesaplanır: H = Δx/Δt. Günlük hayatta sıkça karşılaştığımız sürat ise alınan toplam yolun geçen zamana bölümüdür.
İvme, hızdaki değişimin zamana oranıdır ve vektörel bir büyüklüktür: a⃗ = Δv/Δt. İvme pozitif olduğunda cisim hızlanır, negatif olduğunda ise yavaşlar. İvmenin sıfır olması, cismin sabit hızla hareket ettiğini gösterir.
Hareketin analizinde grafikler çok önemlidir. Konum-zaman grafiklerinde eğim bize hızı verir. Düz çizgi sabit hızlı hareketi, eğri ise hızın değiştiği hareketi gösterir. Hız-zaman grafiklerinde ise grafiğin altında kalan alan yer değiştirmeyi verir.
Dikkat! Konum-zaman grafiğinde yukarı yönelmek pozitif yöndeki hareketi, aşağı yönelmek ise negatif yöndeki hareketi gösterir. Hız-zaman grafiğinde zaman ekseninin üstü pozitif, altı ise negatif yöndeki hareketi belirtir.
İvme-zaman grafiğinin altında kalan alan hız değişimini verir. Bu grafiklerle cismin hareket türünü (hızlanan, yavaşlayan, sabit hızlı) kolayca tespit edebilirsin. Grafikleri okuyabilmek, fizik problemlerini çözmede büyük avantaj sağlayacaktır.