İlkçağ Felsefesinde Arkhe ve Değişim Problemleri
İlkçağ filozofları evrenin temel yapısını açıklarken farklı arkhe anlayışları ortaya koymuşlardır. Thales su, Anaksimandros apeiron (sonsuz), Anaksimenes hava, Empedokles dört element (toprak, su, ateş, hava) ve Demokritos atomu evrenin arkhe'si olarak kabul etmiştir.
Bazı filozoflar hem arkhe hem de değişim problemini birlikte ele almışlardır. Herakleitos ateşi arkhe kabul ederken "her şey değişir" fikrini savunmuştur. Parmenides ise tam tersine, değişmezliği savunmuş, öncesiz ve sonrasız bir varlık anlayışını benimsemiştir. Lao Tse'ye göre ise arkhe Tao'dur ve değişen her şeyin içinde değişmeyen tek şey Tao'dur.
Sofistler, kesin bilginin olmadığını ve ahlaki normların göreceli olduğunu savunurken; Sokrates onlara karşı çıkmıştır. Sokrates'e göre kesin bilgi vardır ve bu bilgi doğuştan zihnimizde mevcuttur. Ahlak anlayışında ise "Bilgi + erdem = iyilik" formülünü ortaya koymuş, bilgili insanın iyi insan olacağını savunmuştur.
Merak Uyandıran Not: "Hiçbir şey öğrenilmez, sadece hatırlanır" diyen Sokrates, bilginin kaynağını nasıl açıklıyor düşündün mü hiç?