Coğrafya harita okuryazarlığı

Alternatif metin:

haritalar bu yöntemle aisilic. Bozulmalar çok fazladır. Bu yöntemle alailmış haritalarda kutuplardan ekvatora doğru gidildikçe bozulma oranı artar. Uygulama yöntemi • Gizim yapılacak alana düzlem şeklinde kağıt bırakılır. • Gizilecek alan bu kağıda yansıtılır. Harita Unsurları Ölçek: Haritalarda kücültme oranına denir. Kesir ve alagi ölçek olmak üzere ikiye ayrılır. 1. Kesir Ölçek: Küçültme oranları kesirli sayılarla ifade edilir (1/500.000, 1/2.000.000 gibi) Vesir ölçeklerde pay harita uzunluğunu payda ise Gizimi yapılan yerin ne kadar kücültüldüğünü göstermektedir 2. Gizgi Olaek: Harita üzerindeki uzunlukların gerçekte ne kadar olduğu bir Şerit üzerine işaretlenerek gösterilir. Gizgi ölçek kullanılarak harita üzerin- deki iki nokta arası kuş uçuşu uzaklık bulunabilir ve Yon oku Haritalarda doğu, batı, kuzey ve güney gibi yönlerin bilinmesi önemlidir. Bu yönler enlem ve boylamlardan yararlanılarak bulunabilir Enlem boylamların bulunmadığı haritalarda yön belirlemek için yön oku kullanılır Lejont • Harita üzerinde dağılışı gösterilen olayların tamamının harita Üzerine yazılarak gösterilmesi zor olduğu için haritalarda bazı bilgiler sembolerle gösterilir. Bu sembollerin yer aldığı bölüme lejant (harita anahtari) denic Harita Geşitleri Büyük Ölçekli Haritalar: 1/200.000'den daha büyük ölçekli haritalardıc Planlar ve Topoğrafya haritaları böyledir. Orta Ölçekli Haritalar: Ölçekleri 1/200.001 ile 1/500.000 arasında olan haritalardır. Kaçak Ölçekli Haritalar: Ölçekleri 1/500.000 den küçük olan haritalardır. Büyük ölçekli Haritaların Özellikleri - Paydası küçüktür -Dar alanları gösteric -Ayrıntı gösterme gücü fazladır. - Kücültme oranı azdıc -Hata payi azdic - Aynı alanı gösteren küçük ölçekli haritalara göre düzlemde daha fazla yer kaplarlar küçük ölçekli Haritaların Özellikleri: -Paydası büyüktür. -Geniş alanları gösterir - Ayrıntı gösterme gücü azdır. - küçültme oranı fazladıc - Hata pay fasladic - Aynı alanı gösteren büyük ölçekli haritalara göre düzlemde daha az yer kaplarlar Kullanım Amaçlarına Göre Haritalar: Fiziki Haritalar Yeryüzünün fiziki yapısını, dağları, ovaları, platoları, akarsuları, gölleri vb unsurları gösteren haritalardir Siyasi Haritalar: Ülke sınırlarını, ülke içerisinde eyaletlerin, illerin ve ilçe- lerin sınırlarını gösteren haritalardır. Beseri Haritalar insonların dağılışını ve nüfus özelliklerini gösteren haritalardır. Ekonomik Haritalar: Ekonomik faaliyetlerin dağılımını gösteren horitalardıc Alan ve Haunluk Hesaplamaları Gerçek uzunluk: Arazide iki nokta arasındaki gerçekte olan uzunluğa denir. km ile ifade edilic Harita Uzunluğu: Harita üzerindeki iki nokta arasındaki harita usun- luğuna denic. Cm ile ifade edilir. Olaeğin Paydası: Harita yapılırken kullanılan ölçeğin paydasına denir, Cm ile ifade edilic → Gerçek Uzunluk Hesaplamaları: Gu = HUOP * 1/700.000 ölçekli bir haritada 3 cm olarak gösterilen iki merkez arasi usaklik gerçekte kaç km dir ? → GU = HUX OP 1>> Gu= 3cm x 700.000. = 2.100.000cm = 21 km Gercek Alan Hesaplamasi: G.A= HA X OP² Gerçek Alan Harito Alon Olaek paydasının koresi * 1/400.000 ölçekli bir haritada 7 cm² olarak gösterilen bir gölün gerçek alanı kaç km² dir? → GA = HA × OP² →GA = 7 cm² x 400.000 X = 7cm² x 160.000 000 000- 16.10 = 7cm2 x 16.10 10 = 112 x 10 10 cm² = 112 km² dic Harita Uzunluğunun Hesaplanması: = Hu - Gu÷ OP. * 1/5.000.000 blackli Türkiye haritasında Yozgat ile Sivas aras kuş üāuşu ugunluk 150 km olduğuna göre bu iki nokta arası hari- tada kaa cm ile gösterilir? * HU = GU - ỐP → Hu= 150 km ÷ 5.000.000 = HU 150.000.000 cm ÷ 5.000.000 HU = 15 ÷ 3 =3cm Harita Alanının Hesaplanmasi HA = GA / ÖP² * Gerçekte 27 km² olan bir alan 1/300.000 ölçekli bir haritada kaç cm² olarak gösterilir? → HA = GA / OP ² HA = 27 km²/ 300.000 2 -270 000 000.000/90.000.000.000 -3cm2 Olceğin Hesaplanması: Olaek ====== HU/GU * Bir haritada 12 cm olarak gösterilen iki merkez arası uzaklık gerçekte 300 km olduğuna göre, bu haritanın ölçeği nedir? → Ölçek = HU/GU Ölçek = 12cm/300 km - 12 cm / 30.000.000 cm = 112.500.000