Name: Knowunity
Brand: Knowunity

Türkçe

https://content-eu-central-1.knowunity.com/CONTENT/0193247c-d512-75ed-8bda-2c9bc02db26c.pdf

0193247c-d512-75ed-8bda-2c9bc02db26c

Sınava Hazırlık

Zeynep 

Türkiye

Mesleki ve Teknik Liseler

Biyoloji

9 sınıf biyoloji ders notları 

1. ÜNİTE: YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ
9.1.1. Biyoloji ve Canlıların Ortak Özellikleri
Biyoloji, Yunanca "Bios" (Yaşam) ve "Logos" (Bilim) kelimelerinin birleşmesi şeklinde isimlendirilmiş, tüm
canlıların birbirleriyle ve çevre ile etkileşimlerini, bu etkileşimlerin sebep ve sonuçlarını araştıran, açıklayan
bilim dalına biyoloji; bu bilim dalı ile uğraşan bilim insanlarına ise biyolog denir.
1.Hücre
2. Beslenme
3. Solunum ATP
5.Uyarılara Tepki
6. Boşaltım
7. Hareket
8.Metabolizma
9. Protein Sentezi
10.Üreme
11. Nükleik Asitler
12.Adaptasyon
13.Büyüme
14.Homeostazi
15.İnorganikleri
dışarıdan hazır alma
4.Organizasyon
1.HÜCRE
Prokaryot hücre
(Bakteri hücresi)
Hücre duvari
Pilus
DNA
Ökaryot hücre
(Hayvan hücresi)
Lizozom Çekirdek
Sentrozom
Sitoplazma
Mitokondri
Kampi
Koful
Canlının en küçük yapı birimine
hücre denir. Bakteri, amip,
öglena gibi canlılar tek hücreli
yapıya sahipken; hayvanlar,
Çekirdek zarı
Ribozom
Mezozom
Ribozom
Granülsüz
Golgi Hücre zari
Hücre zari
Endoplazmik Retikulum
aygiti
Granüllü
Endoplazmik Retikulum
bitkiler, şapkalı mantar gibi
canlılar çok hücreli özellik
göstermektedir.
Hücreler bitki ve hayvan hücresi
olarak sınıflandırılabilir. Bitki
hücreleri hücre duvarı nedeniyle
köşelidir; kloroplast organeli ve
hücre duvarı mevcutken
sentrozom yoktur. Hayvan hücreleri ise yuvarlak şekilli ve sentrozomludur. Fakat kloroplatları yoktur.
Hücreler gelişmişliklerine göre de prokaryot ve ökaryot olmak üzere ikiye ayrılır.
PROKARYOT
ÖKARYOT
Bakteri, arke ve siyanobakterilerde bulunur. (BAS) Hayvanlar, bitkiler, mantarlar, protista alemi
Çekirdek ve zarlı organelleri bulunmaz.
İlkel hücrelerdir
canlılarında bulunur.
Çekirdek ve zarlı organelleri bulunur.
Gelişmiş yapılı hücrelerdir.
Hücre zari, sitoplazma, DNA, RNA ve ribozom tüm hücreler ve canlılar için ortaktır.
2.BESLENME
BESLENME
FOTOOTOTROF
ÜRETİCİLER
(OTOTROF)
KEMOOTOTROF
TÜKETİCİLER
(HETEROTROF)
HOLOZOİK
(Katı beslenme)
OTÇUL
(HERBIVOR)
ETÇİL
(CARNIVOR)
HEPÇİL
(OMNIVOR)
Canlılar ihtiyaç duydukları
enerji ihtiyacını
karşılayabilmek için gerekli
olan maddeleri almak için
beslenmek zorundadır.
Canlılar beslenme şekline
göre üreticiler (otorof),
tüketiciler (heterotrof) ve
olmak üzere 2 gruba ayrılır.
AYRIŞTIRICILAR
(SAPROFIT)
Ototrof canlılar; inorganik maddeleri farklı enerji kaynakları ile organik besine çevirme yetisine sahip
canlılardır. Fotoototrof canlılar ışık enerjisi organik besin üretimi gerçekleştirirler (FOTOSENTEZ). Bakteri,
siyanobakteri gibi prokaryot canlılar klorofil ile bu işlemi yaparken bitki, alg gibi ökaryot canlılar
Ezgi SELÇUK
1 Biyoloji ve Canlıların Ortak Özellikleri
kloroplastları ile fotosentez yaparlar. Kemootorof canlılar kimyasal maddelerin enerjisi organik besin
üretimi gerçekleştirirler (KEMOSENTEZ). Bakteriler bu canlılara örnektir.
Heterotrof canlılar; besinlerini dışarıdan hazır olarak alırlar. Otçul (Herbivor); canlılar bu ihtiyaçlarını
fotosentez yapan canlılardan karşılar (inek, koyun, keçi...) etçil (carnivor) canlılar bu ihtiyaçlarını diğer
tüketicileri yiyerek karşılar(Aslan, köpekbalığı, kedi...). Hepçil (Omnivor) canlılar ise hem üreticilerle hem de
tüketiciler ile beslenirler (Ayı, insan, maymun...).
Ayrıştırıcılar (saprofit=çürükçüller) canlılar; ölü ve atıklarla beslenen canlılardır. Organik maddeleri inorganik
maddeye çevirerek madde döngüsünü sağlar. Mantar ve bazı bakteriler bu gruba örnektir.
NOT!! Böcekçil bitkiler ve öglenalar hem ototrof hem heterotrof canlı grubuna örnektir. Böcekçil bitkiler azot
ihtiyacı için böcek yerken bir yandan da fotosentezle beslenirler.
3.SOLUNUM ve ATP SENTEZİ
Canlılardaki enerji birimine ATP denir. Canlılar yaşamsal faaliyetlerini yerine getirmek için enerjiye ihtiyaç
duyarlar. Enerji üretimi için hücre içinde gerçekleşen bir dizi kimyasal reaksiyon sonucu besinlerden solunum
yoluyla enerji elde ederler. Bazı canlılar oksijenli (aerobik) solunum ile bazı canlılar oksijensiz solunum
(anaerobik) ile bazı canlılar ise fermantasyon yoluyla ATP üretir.
Fermantasyon Denklemleri:
Laktik asit fermantasyonunun denklemi,
Glikoz
Etil alkol fermantasyonunun denklemi;
Enzimler
2 Laktik asit + 2 net ATP + Isı
(C3H6O3)
Enzimler
Glikoz
(C6H12O6)
Oksijenli Solunum Denklemi:
Mitokondri
Enzim
Glikoz + Oksijen > Karbondioksit + Su + Enerji
C6H1206 + 602
→
6CO2 + 6H20 + 38 ATP
2Etil alkol + 2CO2 + net 2 ATP + Isı
(C₂H₂OH)
Oksijensiz solunum; oksijenli
solunumdan farklı olarak oksijen yerine
kükürt,hidrojen, demir gibi başka
moleküllerin kullanılmasıdır.
4.ORGANİZASYON
Tüm canlılarda canlıyı oluşturan kısımlar canlılığı sürdürecek şekilde uyumlu ve iş birliği içinde çalışır.
ATOM
MOLEKÜLLER
5.UYARILARA TEPKİ
ORGANEL
HÜCRE
DOKU
ORGAN
SİSTEM
ORGANİZMA
Canlıların kendi yapısından ve yaşadığı ortamdan kaynaklanan fiziksel ve kimyasal uyaranlara tepki
göstermesine uyarılma denir. Bütün canlılar çevreden gelen uyartılara farklı şekillerde tepki verebilirler. Bu
tepkiler yönelme, kaçma, renk değiştirme vb. şekilde olabilir.
6. BOŞALTIM
Atıkların hücre veya vücut dışına atılması işlemine boşaltım denir. Terleme, dışkılama, CO₂ verilmesi, yaprak
dökümü, damlama vb. yolla olabilir. Tek hücreliler ise atıklarını hücre zarından atarlar.
7.HAREKET
Bütün canlılar hareket eder. Tek hücrelilerde hareket sil,kamçı, yalancı ayak gibi yapılarla gerçekleşir. Konum
değişikliği ile yapılan harekete aktif hareket denir. Bitki, mantar gibi canlılarda ise konum değişikliği
yoktur, durum değişikliği vardır. Bu tip hareketlere pasif hareket denir.
EZGİ SELÇUK
2 8.METABOLİZMA
Biyoloji ve Canlıların Ortak Özellikleri
METABOLİZMA = ANABOLİMA +KATABOLİZMA
Yapım
Özümleme
Yıkım
Yadımlama
Solunum
Örn: Fotosentez
Protein sentezi Sindirim
9.PROTEIN SENTEZİ
Canlıların hücrelerinde meydana gelen yapım ve yıkım
reaksiyonlarının tamamına metabolizma denir.
Bazal metabolizma: Canlının tam dinlenme halindeyken
ihtiyaç duyduğu minimum enerji miktarıdır.
Yaşa, mesleğe, cinsiyete göre değişir.
Tüm canlılar DNA'larındaki şifreye göre ribozomlarında protein sentezler.(Tüm canlılarda ribozom bulunur.)
10.ÜREME
Canlılar neslin devamı için ürerler. Hayatta kalmak için üremek zorunda değillerdir. Eşeyli üreme; dişi ve
erkek üreme hücrelerinin birleşmesiyle yeni birey meydana getirmesidir. Yavrularda genetik çeşitlilik görülür,
yavruların uyum yetenekleri daha fazladır. Eşeysiz üremede ana birey kendisiyle aynı özelliklere sahşp
yavrular meydana getirir. Yavruların uyum yetenekleri ana canlı ile aynıdır.
11.NÜKLEİK ASİTLER
Tüm canlılar DNA ve RNA olmak üzere iki çeşit nükleik asite sahiptir. DNA yönetici moleküldür, RNA ise
yürütücü moleküldür.
12.ADAPTASYON (UYUM)
Bir organizmanın yaşadığı çevrede hayatta kalma ve üreme şansını artıran kalıtsal özelliklerin tamamına
adaptasyon (uyum) denir. Nesilden nesile aktarılabilir özelliklerdir. Develerin hörgüçlerine yağ depo etmesi.
13.BÜYÜME GELİŞME
Büyüme, canlıların hücrelerindeki hacim artışı veya hücre sayısının artışıdır. Büyüme çok hücrelilerde hücre
sayısı ve hacim artışı ile gerçekleşirken, tek hücreliler de sadece hücre hacim artışı ile gerçekleşir. (Bebeğin
kilo alması) Canlının yaşam boyu geçirdiği değişikliklerin tümüne gelişme denir. (Bebekte emekleme, koşma)
Bitkilerde büyüme sınırsızken, hayvanlarda sınırlı olarak gerçekleşir.
14.HOMEOSTAZİ (İÇ DENGE)
Tüm canlılar, sürekli değişen çevre şartlarına rağmen iç ortamlarını belirli sınırlar içerisinde sabit tutmak
zorundadır. Tüm sistemler homeostaziyi korumak için çalışır.
15.İNORGANİKLERİ DIŞARDIDAN HAZIR OLARAK ALMA
Doğadaki tüm canlılar su, CO₂, mineraller gibi inorganik maddeleri dışarıdan hazır olarak alır.
Canlılarda gerçekleşen bazı katabolizma olaylan şöyledir:
- Glikoz + 602 → 6CO2 + 6H2O + 32ATP + ISI
- Glikoz → 2 Etilalkol + 2CO2 + 2ATP + ISI
(CH₁₂O) (C₂H₂OH)
Nişasta + (n-1) H₂O→ n(glikoz)
Bu olaylarda,
I. Su harcanması
II. ATP çıkışı
III. Reaksiyon sonunda substrattan daha küçük ürünlerin oluş-
masi
IV. CO₂ çıkışı
durumlarından hangileri ortak olarak gerçekleşir?
Canlıların ortak özelliklerinden olan hücresel solunumla il-
gili;
I. Büyük besinlerin suyla monomerlerine parçalanması ola-
yıdır.
II. Anabolik bir tepkimedir.
III. Bitkiler sadece yapraklarını döktükleri zaman yaparlar.
IV. Metobolizma için gerekli enerji üretilir.
İfadelerinden hangileri yanlıştır?
A) Yalnız II
B) Yalnız III
C) I ve IV
A) Yalnız III
D) I, II ve III
B) I ve III
E) II, III ve IV
C) Il ve IV
D) I, II ve IV
E) I, III ve IV
EZGİ SELÇUK
3

9 sınıf biyoloji ders notları

Aradığını bulamıyor musun? Diğer derslere göz at.

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

Knowunity, Apple tarafından büyük ilgi gördü ve Almanya, İtalya, Polonya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta eğitim kategorisinde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı. Hemen Knowunity'e katıl ve dünya çapında milyonlarca öğrenciyle yardımlaş.

4.9+

17 M

#1

950 K+

Kararsız mısın? Bizi bir de dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılarımızdan dinle!

Kesinlikle harika bir uygulama, resmen hayatımı kolaylaştırdı.

Uygulama çok basit ve iyi tasarlanmış. Şimdiye kadar aradığım her şeyi buldum

Ba-yıl-dım ❤️, çalışırken neredeyse her an kullanıyorum

9 sınıf biyoloji ders notları

Kaydol ve binlerce ders notuna sınırsız erişim sağla. Ücretsiz!

Kaydol ve binlerce ders notuna sınırsız erişim sağla. Ücretsiz!

Kaydol ve binlerce ders notuna sınırsız erişim sağla. Ücretsiz!

Aradığını bulamıyor musun? Diğer derslere göz at.

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

Knowunity, Apple tarafından büyük ilgi gördü ve Almanya, İtalya, Polonya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta eğitim kategorisinde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı. Hemen Knowunity'e katıl ve dünya çapında milyonlarca öğrenciyle yardımlaş.

4.9+

17 M

#1

950 K+

Kararsız mısın? Bizi bir de dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılarımızdan dinle!

Kesinlikle harika bir uygulama, resmen hayatımı kolaylaştırdı.

Uygulama çok basit ve iyi tasarlanmış. Şimdiye kadar aradığım her şeyi buldum

Ba-yıl-dım ❤️, çalışırken neredeyse her an kullanıyorum