Dersler

Dersler

Daha Fazla

Ara

AI Knowunity

Dersler

/

Türkçe

Ses Bilgisi Konu Anlatımı ve Test PDF'leri | TYT Ses Bilgisi Notları

Görüntüle

Ses Bilgisi Konu Anlatımı ve Test PDF'leri | TYT Ses Bilgisi Notları
user profile picture

ekin

@mekda

·

79 Takipçiler

Takip Et

Türkçe dilbilgisinde Ses Bilgisi ve tamlamalar dilin temel yapı taşlarını oluşturur. Ses Bilgisi nedir sorusuna cevap olarak, dilin ses yapısını ve ses olaylarını inceleyen dilbilgisi alanı diyebiliriz.

Ses Olayları Türkçenin ahengini ve söyleyiş kolaylığını sağlayan önemli unsurlardır. Ünlü düşmesi, ünlü daralması, ünsüz yumuşaması, ünsüz benzeşmesi gibi ses olayları kelimelerin yapısını ve telaffuzunu etkiler. TYT Ses Bilgisi konusu özellikle sınava hazırlanan öğrenciler için kritik öneme sahiptir. Ses olaylarının doğru analizi, hem yazım kurallarının uygulanmasında hem de kelimelerin doğru telaffuzunda belirleyici rol oynar.

Tamlamalar konusunda ise Belirtili isim TAMLAMASI, Belirtisiz isim TAMLAMASI, Zincirleme isim TAMLAMASI ve Sıfat Tamlaması önemli başlıklardır. Belirtili isim tamlamasında tamlayan ve tamlanan eklerle birbirine bağlanırken (örneğin: evin kapısı), belirtisiz isim tamlamasında sadece tamlanan ek alır (örneğin: okul çantası). Sıfat Tamlaması örnekleri arasında mavi kalem, büyük ev gibi bir sıfatın bir ismi nitelediği yapılar yer alır. Bu tamlamalar, Türkçenin zengin anlatım olanaklarını gösterir ve dili daha etkili kullanmamızı sağlar. Özellikle yazılı anlatımda ve edebi metinlerde tamlamaların doğru kullanımı, anlatımı güçlendirir ve metne estetik değer katar.

22.07.2024

11

SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Görüntüle

Ses Bilgisi ve Temel Kuralları

Ses Bilgisi dil bilgisinin en temel konularından biridir. Türkçede seslerin uyumu ve değişimi belirli kurallara bağlıdır. Büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumu olmak üzere iki temel ünlü uyumu vardır.

Tanım: Büyük ünlü uyumu, bir kelimedeki ünlülerin kalınlık-incelik bakımından birbirine uymasıdır. Kalın ünlüler (a, ı, o, u) ve ince ünlüler (e, i, ö, ü) kendi aralarında uyum sağlar.

Ses olayları Türkçenin yapısını şekillendiren önemli unsurlardır. Ünsüz yumuşaması, ünsüz benzeşmesi, ünlü düşmesi gibi ses olayları kelimelerin yapısını etkiler. Örneğin, "kitap-ı" kelimesinde ünsüz yumuşaması sonucu "kitabı" şekline dönüşür.

Örnek: Ses olaylarına örnekler:

  • Ünsüz yumuşaması: kitap > kitabı
  • Ünsüz benzeşmesi: gittiğim
  • Ünlü düşmesi: burun > burnu
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Görüntüle

İsim Tamlamaları ve Çeşitleri

Belirtili isim tamlaması ve belirtisiz isim tamlaması Türkçede sıkça kullanılan yapılardır. Zincirleme isim tamlaması ise en az üç ismin birbirini tamladığı yapıdır.

Vurgu: İsim tamlamalarının türleri:

  • Belirtili isim tamlaması: Evin kapısı
  • Belirtisiz isim tamlaması: Okul çantası
  • Zincirleme isim tamlaması: Okulun bahçesinin kapısı

Sıfat tamlaması ise bir sıfatla bir ismin birleşmesinden oluşur. Sıfatlar niteleme, belirtme, sayı, işaret gibi çeşitli türlerde olabilir ve isimleri farklı yönlerden niteler veya belirtir.

Örnek: Sıfat tamlaması örnekleri:

  • Niteleme sıfatı: güzel çiçek
  • İşaret sıfatı: bu kitap
  • Sayı sıfatı: beş kalem
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Görüntüle

Cümlenin Ögeleri

Cümlenin temel ögeleri yüklem ve öznedir. Yüklem cümlenin en önemli ögesidir ve cümlede mutlaka bulunması gerekir. Özne ise işi yapan veya durumu üstlenen ögedir.

Tanım: Yüklem, cümlenin temel ögesidir ve yargıyı bildiren kısımdır. Fiil ya da isim cümlesi olabilir.

Nesne, dolaylı tümleç ve zarf tümleci cümlenin yardımcı ögeleridir. Belirtili nesne (-i hali), belirtisiz nesne (yalın hal) olarak ikiye ayrılır. Dolaylı tümleç -e, -de, -den halleriyle kullanılır.

Vurgu: Cümle ögelerinin özellikleri:

  • Yüklem: Her cümlede bulunur
  • Özne: Kim? Ne? sorularına cevap verir
  • Nesne: -i hali veya yalın halde bulunur
  • Dolaylı tümleç: -e, -de, -den ekleriyle kullanılır
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Görüntüle

Cümlede Vurgu ve Anlam

Cümlede vurgu, anlamı güçlendiren ve öne çıkaran önemli bir unsurdur. Vurgunun yeri cümlenin türüne ve yapısına göre değişir.

Tanım: Vurgu, cümlede anlamca önemli olan ögeyi belirginleştiren ses yüksekliğidir.

Fiil cümlelerinde vurgu genellikle yüklemden hemen önceki ögededir. İsim cümlelerinde ise vurgu yüklemdedir. Soru cümlelerinde soru kelimesi veya soru eki vurguludur.

Örnek: Vurgu çeşitleri:

  • Fiil cümlesi: "Yarın okula GİDECEĞİM."
  • İsim cümlesi: "Bu kitap ÇOK GÜZEL."
  • Soru cümlesi: "NEDEN gelmedin?"
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Görüntüle

Zamir ve Zarflar: Türkçe Dilbilgisi Temel Kavramları

Ses Bilgisi konusunun önemli bir parçası olan zamirler ve zarflar, dilimizdeki temel yapı taşlarındandır. Zamirler, isimlerin yerine kullanılan sözcüklerdir ve çeşitli türleri bulunur.

Tanım: Zamirler, cümle içinde ismin yerini tutan sözcüklerdir. Kişi zamirleri (ben, sen, o), dönüşlülük zamiri (kendi), işaret zamirleri (bu, şu, o), belgisiz zamirler (birşey, herkes, kimi) ve soru zamirleri (kim, ne, hangisi) olarak sınıflandırılır.

İyelik zamirleri, Türkçede özel bir öneme sahiptir ve şu eklerle ifade edilir:

    1. tekil şahıs: -m (benim)
    1. tekil şahıs: -n (senin)
    1. tekil şahıs: -ı, -i, -u, -ü (onun)
    1. çoğul şahıs: -miz (bizim)
    1. çoğul şahıs: -niz (sizin)
    1. çoğul şahıs: -ları (onların)

Örnek:

  • "Evim güzel evim" cümlesinde "evim" sözcüğündeki -m eki, birinci tekil şahıs iyelik zamiridir.
  • "Bizimki geldi" cümlesinde -ki ilgi zamiri kullanılmıştır.

Zarflar ise fiili, fiilimsiyi ve sıfatı çeşitli yönlerden etkileyen sözcüklerdir. Durum zarfı (nasıl?), yer-yön zarfı (nereye?), zaman zarfı (ne zaman?) ve miktar zarfı (ne kadar?) olmak üzere dört ana başlıkta incelenir.

SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Görüntüle

Cümle Çeşitleri ve Yapısal Özellikleri

Ses Bilgisi Konu Anlatımı PDF içeriğinde önemli bir yer tutan cümle çeşitleri, Türkçenin temel yapı taşlarındandır. Cümleler yüklemin yerine, türüne, anlamına ve yapılarına göre sınıflandırılır.

Önemli: Yüklemin yerine göre cümleler üç gruba ayrılır:

  1. Kurallı cümle (yüklem sonda)
  2. Devrik cümle (yüklem sonda değil)
  3. Eksiltili cümle (tamamlanmamış)

Yüklemin türüne göre cümleler iki ana gruba ayrılır:

  1. Fiil cümlesi: Yüklemi fiil olan cümleler
  2. İsim cümlesi: Yüklemi isim olan cümleler

Tanım: Yapılarına göre cümleler dört gruba ayrılır:

  • Basit cümle: Tek yüklemli, fiilimsi bulunmayan cümle
  • Birleşik cümle: Yan cümlecik + temel cümle yapısında olan cümle
  • Sıralı cümle: Birden fazla cümlenin art arda sıralanması
  • Bağlı cümle: Bağlaçlarla birbirine bağlanan cümleler
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Görüntüle

Tamlamalar ve Fiilimsi Yapıları

Ses Bilgisi Test ve TYT Ses Bilgisi Konu Anlatımında önemli yer tutan tamlamalar, Türkçede isimler arasındaki ilişkileri gösterir.

Örnek: Belirtili isim TAMLAMASI yapısı:

  • Tamlayan: -ın/-in/-un/-ün
  • Tamlanan: -ı/-i/-u/-ü Örnek: "çocuğun kitabı", "evin bahçesi"

Tanım: Belirtisiz isim tamlaması yapısı:

  • Tamlayan: eksiz
  • Tamlanan: -ı/-i/-u/-ü Örnek: "okul bahçesi", "masa örtüsü"

Fiilimsiler, fiilden türeyen ancak fiil özelliklerini kısmen kaybetmiş yapılardır. Üç temel fiilimsi türü vardır:

  1. İsim-fiil (-mak/-mek, -ma/-me, -ış/-iş/-uş/-üş)
  2. Sıfat-fiil (-an/-en, -ası/-esi, -maz/-mez)
  3. Zarf-fiil (-ıp/-ip/-up/-üp, -arak/-erek)
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Görüntüle

Fiilde Çatı ve Fiilimsi Yapıları

TYT Ses Bilgisi PDF ve Ses Bilgisi Notlarında detaylı olarak işlenen fiilde çatı konusu, fiilin özne ve nesne ile olan ilişkisini inceler.

Tanım: Öznesine göre fiil çatıları:

  1. Etken fiil: Gerçek veya gizli öznesi olan fiil
  2. Edilgen fiil: Sözde öznesi olan, -n/-l ekleriyle kurulan fiil
  3. Dönüşlü fiil: -n/-l ekleriyle kurulan, öznenin kendi üzerinde gerçekleşen fiil
  4. İşteş fiil: -ş ekiyle kurulan, karşılıklı veya birlikte yapılan fiil

Örnek: Nesnesine göre fiil çatıları:

  1. Geçişli fiil: -i hali alabilen fiiller
  2. Geçişsiz fiil: -i hali alamayan fiiller
  3. Oldurgan fiil: Geçişsiz fiilden -t/-dir ekleriyle yapılan geçişli fiil
  4. Ettirgen fiil: Geçişli fiilden -t/-dir ekleriyle yapılan fiil

Fiilimsilerin çekim ekleri ve kişi ekleri, fiilin anlamını ve kullanımını belirler. Örneğin:

  • Gelecek zaman: -ecek/-acak
  • Geniş zaman: -ar/-er
  • Şimdiki zaman: -yor
  • Gereklilik kipi: -meli/-malı
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Görüntüle

İsim Çekim Ekleri ve Kullanımları

Türkçede Ses Bilgisi ve eklerin kullanımı dilin temel yapı taşlarından biridir. İsim çekim ekleri, isimlerin cümle içindeki görevlerini belirleyen ve onları farklı şekillerde kullanmamızı sağlayan önemli yapılardır. Bu ekler üç ana grupta incelenir: hal ekleri, iyelik ekleri ve çokluk eki.

Tanım: Hal ekleri, isimlerin cümle içindeki diğer kelimelerle ilişkisini gösteren eklerdir. Belirtme (-i), yönelme (-e), bulunma (-de) ve çıkma (-den) olmak üzere dört temel hal eki vardır.

İyelik ekleri, bir varlığın kime ait olduğunu belirten eklerdir. Tekil şahıslar için "benim evim", "senin evin", "onun evi"; çoğul şahıslar için "bizim evimiz", "sizin eviniz", "onların evleri" şeklinde kullanılır. Bu yapılar Belirtili isim TAMLAMASI ve Belirtisiz isim TAMLAMASI oluşturmada da önemli rol oynar.

Örnek: Tamlama ekleri (-nın/-nin/-nun/-nün ve -ı/-i/-u/-ü) ile oluşturulan yapılar:

  • Kitabın sayfası (Belirtili tamlama)
  • Okul bahçesi (Belirtisiz tamlama)
  • Sınıf defteri (Takısız tamlama)
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Görüntüle

Ses Olayları ve İsim Çekimlerinde Özel Durumlar

Ses Olayları ve TYT Ses Bilgisi konularında önemli olan bazı özel durumlar vardır. Bir kelimede üst üste iki -ı/-i/-u/-ü eki geldiğinde, bunlardan ilki iyelik eki, ikincisi belirtme hal eki olarak değerlendirilir. Örneğin "arabası-n-ı" kelimesinde bu durum açıkça görülür.

Önemli: Bir kelimede üst üste -ma/-me eki varsa, bunların işlevini doğru tespit etmek önemlidir. Yanına bir -ma daha eklendiğinde anlamsız hale geliyorsa olumsuzluk eki, anlamlı oluyorsa isim-fiil eki olarak değerlendirilir.

Ses Bilgisi Test ve TYT Ses Bilgisi Test PDF çalışmalarında bu konuya özellikle dikkat edilmelidir. Sıfat Tamlaması ve diğer tamlama türlerinin doğru kullanımı, dil bilgisi başarısı için kritik öneme sahiptir.

Sözcük: İsim çekim ekleri, Türkçenin sistemli yapısını gösteren en önemli dil bilgisi konularından biridir. Ses Bilgisi Notları hazırlarken bu eklerin işlevlerini ve kullanım özelliklerini iyi kavramak gerekir.

Aradığını bulamıyor musun? Diğer derslere göz at.

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

Knowunity, Apple tarafından büyük ilgi gördü ve Almanya, İtalya, Polonya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta eğitim kategorisinde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı. Hemen Knowunity'e katıl ve dünya çapında milyonlarca öğrenciyle yardımlaş.

Ranked #1 Education App

İndir

Google Play

İndir

App Store

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

4.9+

Ortalama Uygulama Puanı

15 M

Öğrenci Knowunity kullanıyor

#1

Eğitim uygulamaları tablosunda 12 ülkede

950 K+

Öğrenci ders notlarını yükledi

Kararsız mısın? Bizi bir de dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılarımızdan dinle!

iOS Kullanıcısı

Kesinlikle harika bir uygulama, resmen hayatımı kolaylaştırdı.

Stefan S, iOS Kullanıcısı

Uygulama çok basit ve iyi tasarlanmış. Şimdiye kadar aradığım her şeyi buldum

S., iOS Kullanıcısı

Ba-yıl-dım ❤️, çalışırken neredeyse her an kullanıyorum

Ders notlarını görmek için kaydol. Ücretsiz!

Tüm belgeleri görebilirsin

Notlarını Yükselt

Milyonlarca öğrenciye katıl

Kaydolduğunda Hizmet Şartları ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursun

Dersler

/

Türkçe

Ses Bilgisi Konu Anlatımı ve Test PDF'leri | TYT Ses Bilgisi Notları

user profile picture

ekin

@mekda

·

79 Takipçiler

Takip Et

Türkçe dilbilgisinde Ses Bilgisi ve tamlamalar dilin temel yapı taşlarını oluşturur. Ses Bilgisi nedir sorusuna cevap olarak, dilin ses yapısını ve ses olaylarını inceleyen dilbilgisi alanı diyebiliriz.

Ses Olayları Türkçenin ahengini ve söyleyiş kolaylığını sağlayan önemli unsurlardır. Ünlü düşmesi, ünlü daralması, ünsüz yumuşaması, ünsüz benzeşmesi gibi ses olayları kelimelerin yapısını ve telaffuzunu etkiler. TYT Ses Bilgisi konusu özellikle sınava hazırlanan öğrenciler için kritik öneme sahiptir. Ses olaylarının doğru analizi, hem yazım kurallarının uygulanmasında hem de kelimelerin doğru telaffuzunda belirleyici rol oynar.

Tamlamalar konusunda ise Belirtili isim TAMLAMASI, Belirtisiz isim TAMLAMASI, Zincirleme isim TAMLAMASI ve Sıfat Tamlaması önemli başlıklardır. Belirtili isim tamlamasında tamlayan ve tamlanan eklerle birbirine bağlanırken (örneğin: evin kapısı), belirtisiz isim tamlamasında sadece tamlanan ek alır (örneğin: okul çantası). Sıfat Tamlaması örnekleri arasında mavi kalem, büyük ev gibi bir sıfatın bir ismi nitelediği yapılar yer alır. Bu tamlamalar, Türkçenin zengin anlatım olanaklarını gösterir ve dili daha etkili kullanmamızı sağlar. Özellikle yazılı anlatımda ve edebi metinlerde tamlamaların doğru kullanımı, anlatımı güçlendirir ve metne estetik değer katar.

22.07.2024

11

 

12

 

Türkçe

1

SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Ses Bilgisi ve Temel Kuralları

Ses Bilgisi dil bilgisinin en temel konularından biridir. Türkçede seslerin uyumu ve değişimi belirli kurallara bağlıdır. Büyük ünlü uyumu ve küçük ünlü uyumu olmak üzere iki temel ünlü uyumu vardır.

Tanım: Büyük ünlü uyumu, bir kelimedeki ünlülerin kalınlık-incelik bakımından birbirine uymasıdır. Kalın ünlüler (a, ı, o, u) ve ince ünlüler (e, i, ö, ü) kendi aralarında uyum sağlar.

Ses olayları Türkçenin yapısını şekillendiren önemli unsurlardır. Ünsüz yumuşaması, ünsüz benzeşmesi, ünlü düşmesi gibi ses olayları kelimelerin yapısını etkiler. Örneğin, "kitap-ı" kelimesinde ünsüz yumuşaması sonucu "kitabı" şekline dönüşür.

Örnek: Ses olaylarına örnekler:

  • Ünsüz yumuşaması: kitap > kitabı
  • Ünsüz benzeşmesi: gittiğim
  • Ünlü düşmesi: burun > burnu
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

İsim Tamlamaları ve Çeşitleri

Belirtili isim tamlaması ve belirtisiz isim tamlaması Türkçede sıkça kullanılan yapılardır. Zincirleme isim tamlaması ise en az üç ismin birbirini tamladığı yapıdır.

Vurgu: İsim tamlamalarının türleri:

  • Belirtili isim tamlaması: Evin kapısı
  • Belirtisiz isim tamlaması: Okul çantası
  • Zincirleme isim tamlaması: Okulun bahçesinin kapısı

Sıfat tamlaması ise bir sıfatla bir ismin birleşmesinden oluşur. Sıfatlar niteleme, belirtme, sayı, işaret gibi çeşitli türlerde olabilir ve isimleri farklı yönlerden niteler veya belirtir.

Örnek: Sıfat tamlaması örnekleri:

  • Niteleme sıfatı: güzel çiçek
  • İşaret sıfatı: bu kitap
  • Sayı sıfatı: beş kalem
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Cümlenin Ögeleri

Cümlenin temel ögeleri yüklem ve öznedir. Yüklem cümlenin en önemli ögesidir ve cümlede mutlaka bulunması gerekir. Özne ise işi yapan veya durumu üstlenen ögedir.

Tanım: Yüklem, cümlenin temel ögesidir ve yargıyı bildiren kısımdır. Fiil ya da isim cümlesi olabilir.

Nesne, dolaylı tümleç ve zarf tümleci cümlenin yardımcı ögeleridir. Belirtili nesne (-i hali), belirtisiz nesne (yalın hal) olarak ikiye ayrılır. Dolaylı tümleç -e, -de, -den halleriyle kullanılır.

Vurgu: Cümle ögelerinin özellikleri:

  • Yüklem: Her cümlede bulunur
  • Özne: Kim? Ne? sorularına cevap verir
  • Nesne: -i hali veya yalın halde bulunur
  • Dolaylı tümleç: -e, -de, -den ekleriyle kullanılır
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Cümlede Vurgu ve Anlam

Cümlede vurgu, anlamı güçlendiren ve öne çıkaran önemli bir unsurdur. Vurgunun yeri cümlenin türüne ve yapısına göre değişir.

Tanım: Vurgu, cümlede anlamca önemli olan ögeyi belirginleştiren ses yüksekliğidir.

Fiil cümlelerinde vurgu genellikle yüklemden hemen önceki ögededir. İsim cümlelerinde ise vurgu yüklemdedir. Soru cümlelerinde soru kelimesi veya soru eki vurguludur.

Örnek: Vurgu çeşitleri:

  • Fiil cümlesi: "Yarın okula GİDECEĞİM."
  • İsim cümlesi: "Bu kitap ÇOK GÜZEL."
  • Soru cümlesi: "NEDEN gelmedin?"
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Zamir ve Zarflar: Türkçe Dilbilgisi Temel Kavramları

Ses Bilgisi konusunun önemli bir parçası olan zamirler ve zarflar, dilimizdeki temel yapı taşlarındandır. Zamirler, isimlerin yerine kullanılan sözcüklerdir ve çeşitli türleri bulunur.

Tanım: Zamirler, cümle içinde ismin yerini tutan sözcüklerdir. Kişi zamirleri (ben, sen, o), dönüşlülük zamiri (kendi), işaret zamirleri (bu, şu, o), belgisiz zamirler (birşey, herkes, kimi) ve soru zamirleri (kim, ne, hangisi) olarak sınıflandırılır.

İyelik zamirleri, Türkçede özel bir öneme sahiptir ve şu eklerle ifade edilir:

    1. tekil şahıs: -m (benim)
    1. tekil şahıs: -n (senin)
    1. tekil şahıs: -ı, -i, -u, -ü (onun)
    1. çoğul şahıs: -miz (bizim)
    1. çoğul şahıs: -niz (sizin)
    1. çoğul şahıs: -ları (onların)

Örnek:

  • "Evim güzel evim" cümlesinde "evim" sözcüğündeki -m eki, birinci tekil şahıs iyelik zamiridir.
  • "Bizimki geldi" cümlesinde -ki ilgi zamiri kullanılmıştır.

Zarflar ise fiili, fiilimsiyi ve sıfatı çeşitli yönlerden etkileyen sözcüklerdir. Durum zarfı (nasıl?), yer-yön zarfı (nereye?), zaman zarfı (ne zaman?) ve miktar zarfı (ne kadar?) olmak üzere dört ana başlıkta incelenir.

SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Cümle Çeşitleri ve Yapısal Özellikleri

Ses Bilgisi Konu Anlatımı PDF içeriğinde önemli bir yer tutan cümle çeşitleri, Türkçenin temel yapı taşlarındandır. Cümleler yüklemin yerine, türüne, anlamına ve yapılarına göre sınıflandırılır.

Önemli: Yüklemin yerine göre cümleler üç gruba ayrılır:

  1. Kurallı cümle (yüklem sonda)
  2. Devrik cümle (yüklem sonda değil)
  3. Eksiltili cümle (tamamlanmamış)

Yüklemin türüne göre cümleler iki ana gruba ayrılır:

  1. Fiil cümlesi: Yüklemi fiil olan cümleler
  2. İsim cümlesi: Yüklemi isim olan cümleler

Tanım: Yapılarına göre cümleler dört gruba ayrılır:

  • Basit cümle: Tek yüklemli, fiilimsi bulunmayan cümle
  • Birleşik cümle: Yan cümlecik + temel cümle yapısında olan cümle
  • Sıralı cümle: Birden fazla cümlenin art arda sıralanması
  • Bağlı cümle: Bağlaçlarla birbirine bağlanan cümleler
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Tamlamalar ve Fiilimsi Yapıları

Ses Bilgisi Test ve TYT Ses Bilgisi Konu Anlatımında önemli yer tutan tamlamalar, Türkçede isimler arasındaki ilişkileri gösterir.

Örnek: Belirtili isim TAMLAMASI yapısı:

  • Tamlayan: -ın/-in/-un/-ün
  • Tamlanan: -ı/-i/-u/-ü Örnek: "çocuğun kitabı", "evin bahçesi"

Tanım: Belirtisiz isim tamlaması yapısı:

  • Tamlayan: eksiz
  • Tamlanan: -ı/-i/-u/-ü Örnek: "okul bahçesi", "masa örtüsü"

Fiilimsiler, fiilden türeyen ancak fiil özelliklerini kısmen kaybetmiş yapılardır. Üç temel fiilimsi türü vardır:

  1. İsim-fiil (-mak/-mek, -ma/-me, -ış/-iş/-uş/-üş)
  2. Sıfat-fiil (-an/-en, -ası/-esi, -maz/-mez)
  3. Zarf-fiil (-ıp/-ip/-up/-üp, -arak/-erek)
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Fiilde Çatı ve Fiilimsi Yapıları

TYT Ses Bilgisi PDF ve Ses Bilgisi Notlarında detaylı olarak işlenen fiilde çatı konusu, fiilin özne ve nesne ile olan ilişkisini inceler.

Tanım: Öznesine göre fiil çatıları:

  1. Etken fiil: Gerçek veya gizli öznesi olan fiil
  2. Edilgen fiil: Sözde öznesi olan, -n/-l ekleriyle kurulan fiil
  3. Dönüşlü fiil: -n/-l ekleriyle kurulan, öznenin kendi üzerinde gerçekleşen fiil
  4. İşteş fiil: -ş ekiyle kurulan, karşılıklı veya birlikte yapılan fiil

Örnek: Nesnesine göre fiil çatıları:

  1. Geçişli fiil: -i hali alabilen fiiller
  2. Geçişsiz fiil: -i hali alamayan fiiller
  3. Oldurgan fiil: Geçişsiz fiilden -t/-dir ekleriyle yapılan geçişli fiil
  4. Ettirgen fiil: Geçişli fiilden -t/-dir ekleriyle yapılan fiil

Fiilimsilerin çekim ekleri ve kişi ekleri, fiilin anlamını ve kullanımını belirler. Örneğin:

  • Gelecek zaman: -ecek/-acak
  • Geniş zaman: -ar/-er
  • Şimdiki zaman: -yor
  • Gereklilik kipi: -meli/-malı
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

İsim Çekim Ekleri ve Kullanımları

Türkçede Ses Bilgisi ve eklerin kullanımı dilin temel yapı taşlarından biridir. İsim çekim ekleri, isimlerin cümle içindeki görevlerini belirleyen ve onları farklı şekillerde kullanmamızı sağlayan önemli yapılardır. Bu ekler üç ana grupta incelenir: hal ekleri, iyelik ekleri ve çokluk eki.

Tanım: Hal ekleri, isimlerin cümle içindeki diğer kelimelerle ilişkisini gösteren eklerdir. Belirtme (-i), yönelme (-e), bulunma (-de) ve çıkma (-den) olmak üzere dört temel hal eki vardır.

İyelik ekleri, bir varlığın kime ait olduğunu belirten eklerdir. Tekil şahıslar için "benim evim", "senin evin", "onun evi"; çoğul şahıslar için "bizim evimiz", "sizin eviniz", "onların evleri" şeklinde kullanılır. Bu yapılar Belirtili isim TAMLAMASI ve Belirtisiz isim TAMLAMASI oluşturmada da önemli rol oynar.

Örnek: Tamlama ekleri (-nın/-nin/-nun/-nün ve -ı/-i/-u/-ü) ile oluşturulan yapılar:

  • Kitabın sayfası (Belirtili tamlama)
  • Okul bahçesi (Belirtisiz tamlama)
  • Sınıf defteri (Takısız tamlama)
SES BİLGİSİ Bayle Dinli Lymu " Kalinsa kalın devam edilit incesse ince " halin => dil, 0, u Incesse, i, o, u Here Pasm. Finla Dusmus Koçuk L

Ses Olayları ve İsim Çekimlerinde Özel Durumlar

Ses Olayları ve TYT Ses Bilgisi konularında önemli olan bazı özel durumlar vardır. Bir kelimede üst üste iki -ı/-i/-u/-ü eki geldiğinde, bunlardan ilki iyelik eki, ikincisi belirtme hal eki olarak değerlendirilir. Örneğin "arabası-n-ı" kelimesinde bu durum açıkça görülür.

Önemli: Bir kelimede üst üste -ma/-me eki varsa, bunların işlevini doğru tespit etmek önemlidir. Yanına bir -ma daha eklendiğinde anlamsız hale geliyorsa olumsuzluk eki, anlamlı oluyorsa isim-fiil eki olarak değerlendirilir.

Ses Bilgisi Test ve TYT Ses Bilgisi Test PDF çalışmalarında bu konuya özellikle dikkat edilmelidir. Sıfat Tamlaması ve diğer tamlama türlerinin doğru kullanımı, dil bilgisi başarısı için kritik öneme sahiptir.

Sözcük: İsim çekim ekleri, Türkçenin sistemli yapısını gösteren en önemli dil bilgisi konularından biridir. Ses Bilgisi Notları hazırlarken bu eklerin işlevlerini ve kullanım özelliklerini iyi kavramak gerekir.

Aradığını bulamıyor musun? Diğer derslere göz at.

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

Knowunity, Apple tarafından büyük ilgi gördü ve Almanya, İtalya, Polonya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta eğitim kategorisinde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı. Hemen Knowunity'e katıl ve dünya çapında milyonlarca öğrenciyle yardımlaş.

Ranked #1 Education App

İndir

Google Play

İndir

App Store

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

4.9+

Ortalama Uygulama Puanı

15 M

Öğrenci Knowunity kullanıyor

#1

Eğitim uygulamaları tablosunda 12 ülkede

950 K+

Öğrenci ders notlarını yükledi

Kararsız mısın? Bizi bir de dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılarımızdan dinle!

iOS Kullanıcısı

Kesinlikle harika bir uygulama, resmen hayatımı kolaylaştırdı.

Stefan S, iOS Kullanıcısı

Uygulama çok basit ve iyi tasarlanmış. Şimdiye kadar aradığım her şeyi buldum

S., iOS Kullanıcısı

Ba-yıl-dım ❤️, çalışırken neredeyse her an kullanıyorum