Cümlenin Yardımcı Ögeleri
Dolaylı tümleç (yer tamlayıcısı), yüklemin yerini veya yönünü belirtir. "-e, -de, -den" eklerini alır ve "kime, neye, nereye, kimde, neyde, nerede, kimden, neyden, nereden" sorularına cevap verir. "Bu gizem üzerinden yarın ayrılacağım" cümlesinde "bu gizem üzerinden" dolaylı tümleçtir.
Zarf tümleci ise yüklemin zamanını, durumunu, miktarını, sebebini ve nasıllığını belirtir. "Nasıl, ne zaman, ne kadar, neden, niçin, niye, kim ile, kim için, ne ile, ne için" sorularına cevap verir. "Çocuk birazdan konsola girecek" cümlesinde "birazdan" zarf tümlecidir.
Zarf tümleçleri bazen ikili kelimelerden oluşabilir: "aşağı yukarı", "ileri geri", "öte beri" gibi. Bu kelimeler cümleye durum anlamı katar.
💡 Önemli Not: Eğer cümlede seslenme ifadesi varsa, bu bir cümle ögesi değildir. Örneğin, "Bunu yapma, ihtiyar!" cümlesinde "ihtiyar" kelimesi seslenme ifadesidir ve cümlenin ögesi sayılmaz.
Cümlenin ögelerini iyi anlayabilmek için bolca örnek cümleyi incelemek ve kendi cümlelerinizi kurarken ögelerin işlevlerine dikkat etmek çok faydalı olacaktır. Biraz pratikle, her cümlenin yapısını kolayca çözümleyebileceksiniz!