Roman ve Tanzimat Dönemi
Roman, yaşanmış ya da yaşanması mümkün olayları zaman, mekan ve kişilere bağlı olarak anlatan edebi türdür. Dünya edebiyatındaki ilk roman Cervantes'in yazdığı Don Kişot'tur. Romanın ilk oluştuğu dönemde romantizm ve realizm akımları etkili olmuştur.
Romantizm akımının etkisiyle yazılan romanlarda tesadüflere çok yer verilir, kişiler tek yönlüdür ve mekan tasvirleri eseri süslemek için yapılır. Realizm ise romantizme tepki olarak doğmuş, konular gerçek hayattan alınmış, kişiler ve olaylar gerçeğe uygun şekilde betimlenmiştir.
Tanzimat Dönemi romanı, Şinasi ve Agah Efendi'nin çıkardığı Tercüman-ı Ahval gazetesi ile başlamıştır. Türk edebiyatındaki ilk çeviri roman Yusuf Kemal Paşa'nın Telemak'ı, ilk yerli roman ise Şemseddin Sami'nin "Taaşşuk, Talat ve Fitnat" eseridir. Namık Kemal "İntibah" ile ilk edebi romanı, "Cezmi" ile ilk tarihi romanı kaleme almıştır.
Bilgi Kutusu: Ahmet Mithat Efendi'nin "Felatun Bey ile Rakım Efendi" adlı eseri, yanlış batılılaşmayı anlatan ilk romandır. Bu dönemde romanlar genellikle gazetelerde bölümler halinde yayımlanırdı.