Laiklik
Laiklik, devlet düzeninin ve hukuk kurallarının dine değil, akla ve bilime dayandırılmasıdır. Bu ilkeyle din işleriyle devlet işleri birbirinden ayrılmıştır. Laik devlette tüm din ve inançlara eşit mesafe vardır ve herkes inanç özgürlüğüne sahiptir.
Laiklik ilkesi doğrultusunda halifeliğin kaldırılması, Tevhid-i Tedrisat Kanunu'nun çıkarılması, tekke ve zaviyelerin kapatılması, Medeni Kanun'un kabulü gibi inkılaplar yapılmıştır. Bu sayede toplum hayatı akıl ve bilim temelinde yeniden düzenlenmiştir.
Halkçılık
Halkçılık, devletin halka hizmet etmesi ve tüm vatandaşların kanun önünde eşit olması demektir. Bu ilke, toplumda sınıf ve zümre ayrımcılığını reddeder. Halkçılık ilkesi, sosyal devlet anlayışını benimser ve milli gelirin adaletli dağıtılmasını hedefler.
Not: Sosyal devlet, vatandaşlarına ucuz ve kaliteli hizmet götüren, toplumsal huzur ve adaleti sağlamak için ekonomik hayata müdahale eden devlettir.
Bu ilke doğrultusunda Medeni Kanun, Soyadı Kanunu, aşar vergisinin kaldırılması, kadınlara siyasi hakların verilmesi gibi inkılaplar yapılmıştır. Böylece toplumsal eşitlik ve sosyal adalet sağlanmaya çalışılmıştır.
Devletçilik
Devletçilik, devletin ekonomik kalkınmayı hızlandırmak için ekonomiye müdahale etmesidir. Bu ilke, özel sektörün yetersiz kaldığı alanlarda devletin ekonomik faaliyetlerde bulunmasını öngörür.
Bu ilke doğrultusunda Birinci Beş Yıllık Sanayi Planı hazırlanmış, MTA, Etibank ve Sümerbank kurulmuş, devlet fabrikaları ve bankaları açılmıştır. Böylece dışa bağımlılık azaltılmış, kalkınma hızlandırılmıştır.
İnkılapçılık
İnkılapçılık, toplumun eskimiş kurumlarını kaldırarak yerine yenilerini kurma ve çağdaşlaşma çabasıdır. Bu ilke, Atatürk'ün diğer tüm ilkelerine dinamizm kazandıran temel düşüncedir.
Bu ilke sayesinde Türk toplumu sürekli ilerleme ve gelişme halinde olmuş, çağın gerisinde kalmamıştır. Takvim ve ölçü birimlerinin değiştirilmesi, hafta sonu tatilinin düzenlenmesi gibi yenilikler de bu ilke kapsamında yapılmıştır.