Dersler

T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük

Atatürk Döneminde Demokratikleşme: Serbest ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkaları

Name: Knowunity
Brand: Knowunity

Görüntüle

Atatürk Döneminde Demokratikleşme: Serbest ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkaları

zeynsp

@zeddy

184 Takipçiler

Takip Et

Türkiye'de demokratikleşme süreci ve Atatürk döneminde demokratikleşme yolunda atılan adımlar, Cumhuriyet'in ilanından çok partili hayata geçiş denemelerine kadar uzanan kapsamlı bir süreci içerir. Bu süreçte TBMM'nin açılması, saltanatın ve halifeliğin kaldırılması gibi önemli adımlar atılmıştır. Cumhuriyet dönemi demokratikleşme hareketleri arasında öne çıkan iki parti, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve Serbest Cumhuriyet Fırkası'dır. Bu partiler, çok partili sisteme geçiş denemelerini temsil etmekle birlikte, çeşitli nedenlerle kısa ömürlü olmuşlardır.

TBMM'nin açılması (1920), saltanatın kaldırılması (1922), Cumhuriyet'in ilanı (1923) ve halifeliğin kaldırılması (1924) demokratikleşme sürecinin temel taşlarıdır.
Cumhuriyet Halk Fırkası, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve Serbest Cumhuriyet Fırkası, bu dönemin önemli siyasi partileridir.
Şeyh Sait İsyanı, İzmir Suikasti ve Menemen Olayı, genç Cumhuriyet'e yönelik önemli tehditler olarak öne çıkmıştır.

11.08.2024

272

DEMOKRATIKLESME
ÇABALARI
Milli mücadele yıllarından itibaren milli iradey;"
hakim kılma ve demokratikleşme çabaları şunlardır:
→TBMM'nin açı

Görüntüle

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve Siyasi Gelişmeler

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Türkiye'de demokratikleşme hareketlerinin önemli bir parçası olarak kurulmuştur. Partinin ilk genel başkanı Kazım Karabekir'dir.

Vocabulary: Terakkiperver, ilerlemeyi seven, gelişmeye açık anlamına gelir.

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın özellikleri şunlardır:

Liberal ekonomik modeli savunmuştur.
Tek dereceli seçim sistemini desteklemiştir.
Cumhuriyetçilik ilkesine bağlı kalmıştır.
İnkılapların zamana yayılarak yapılmasını savunmuştur.

Highlight: Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Cumhuriyet döneminin ilk muhalefet partisi olma özelliğini taşır.

Ancak, parti kurulduktan 6 ay sonra Şeyh Sait isyanı patlak vermiştir. Bu isyan, cumhuriyeti ve inkılapları hedef almış ve ülke içinde ve dışında bazı zararlara yol açmıştır.

Example: Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası neden kapatıldı? Partinin bazı yöneticilerinin Şeyh Sait isyanına destek verdikleri gerekçesiyle 3 Haziran 1925'te parti kapatılmıştır.

Gazi Mustafa Kemal, Haziran 1930'da çıktığı yurt gezisinde halkın tepkilerine bizzat tanık olmuş ve mecliste hükümetin ekonomi politikalarını denetleyecek yeni bir partiye ihtiyaç olduğunu görmüştür. Bu nedenle, yakın arkadaşı Fethi Bey'den yeni bir parti kurmasını istemiştir.

Görüntüle

Serbest Cumhuriyet Fırkası ve Siyasi Ortam

Serbest Cumhuriyet Fırkası, Türkiye'de demokratikleşme ve çok partili hayat denemelerinin ikinci önemli örneğidir. Partinin ilk genel başkanı Fethi Bey'dir.

Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın savunduğu fikirler ve özellikleri şunlardır:

Liberal ekonomik modeli benimsemiştir.
Tek dereceli seçim sistemini desteklemiştir.
Cumhuriyetçilik ve laiklik anlayışına bağlı kalmıştır.
Vergilerin yeniden düzenlenmesini gerekli görmüştür.
Kadınlara siyasi haklar verilmesini savunmuştur.

Quote: "Serbest Cumhuriyet Fırkası, Cumhuriyet tarihinin ikinci muhalefet partisi olarak 3 ay sürdürülebildi."

Highlight: Serbest Cumhuriyet Fırkası neden kuruldu? Parti, mecliste hükümetin ekonomi politikalarını denetleyecek bir muhalefet ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulmuştur.

Ancak, bazı cumhuriyet karşıtlarının parti içinde huzursuzluk çıkarması üzerine Fethi Bey, 17 Kasım 1930'da Serbest Cumhuriyet Fırkası'nı kapatma kararı almıştır.

Bu dönemde Türkiye'ye karşı çeşitli tehditler de ortaya çıkmıştır. Bunlardan en önemlisi Şeyh Sait isyanıdır.

Definition: Şeyh Sait isyanı, Cumhuriyete karşı çıkarılan ilk isyandır ve önemli sonuçlara yol açmıştır.

Şeyh Sait isyanının sonuçları:

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kapatılmasında etkili olmuştur.
Musul'un Irak'a bırakılmasında rol oynamıştır.
Takrir-i Sükun Kanunu ile isyan bastırılmıştır.

Görüntüle

Cumhuriyet'e Yönelik Tehditler ve Demokratikleşme Sürecinin Zorlukları

Türkiye'de demokratikleşme süreci, çeşitli iç ve dış tehditlerle karşı karşıya kalmıştır. Bu tehditler arasında İzmir Suikasti ve Menemen Olayı öne çıkmaktadır.

İzmir Suikasti:

Gazi Mustafa Kemal'e yönelik bir suikast girişimidir.
Suikast yeri olarak İzmir seçilmiştir.
Olayı planlayanlar İstiklal Mahkemelerinde yargılanmışlardır.

Quote: "Gazi Mustafa Kemal demek, cumhuriyet demektir."

Menemen Olayı:

Laik cumhuriyete karşı olan Derviş Mehmet ve adamları tarafından çıkarılmıştır.
İsyanı bastırmak isteyen Öğretmen Asteğmen Kubilay şehit edilmiştir.
Alınan tedbirlerle isyan bastırılmıştır.

Highlight: Menemen olayı, laik cumhuriyete karşı çıkan ikinci isyan hareketidir.

Bu olaylar, Cumhuriyet dönemi demokratikleşme hareketlerinin karşılaştığı zorlukları göstermektedir. Çok partili hayata geçişin ikinci denemesi de bu zorluklardan dolayı başarısızlıkla sonuçlanmıştır.

Example: Serbest Cumhuriyet Fırkası neden kapatıldı? Parti, cumhuriyet karşıtlarının parti içinde huzursuzluk çıkarması ve siyasi ortamın henüz çok partili sisteme hazır olmaması nedeniyle kapatılmıştır.

Bu dönemde yaşanan olaylar, genç Türkiye Cumhuriyeti'nin demokratikleşme sürecinde karşılaştığı zorlukları ve bu zorluklara rağmen demokrasi yolunda atılan adımları göstermektedir. Türkiye'de demokratikleşme ve çok partili hayat denemeleri, ülkenin siyasi olgunluğa ulaşma sürecinin önemli aşamalarını oluşturmuştur.

Görüntüle

Demokratikleşme Çabaları ve İlk Siyasi Partiler

Türkiye'de demokratikleşme süreci, Milli Mücadele yıllarından itibaren başlamış ve çeşitli adımlarla devam etmiştir. Bu süreçte atılan önemli adımlar arasında TBMM'nin açılması (1920), saltanatın kaldırılması (1922), Cumhuriyet'in ilanı (1923) ve halifeliğin kaldırılması (1924) yer almaktadır. Çok partili siyasi hayata geçiş denemeleri de 1924 yılında başlamıştır.

Highlight: TBMM'nin açılması, demokratikleşme sürecinin en önemli adımlarından biridir ve milli iradenin temsili açısından kritik öneme sahiptir.

Cumhuriyet Halk Fırkası, bu dönemin ilk ve en önemli siyasi partisi olarak öne çıkmaktadır. Partinin ilk genel başkanı Mustafa Kemal Atatürk'tür.

Definition: Demokratikleşme, halkın yönetime katılımını artıran ve temel hak ve özgürlükleri güvence altına alan bir süreci ifade eder.

Cumhuriyet Halk Fırkası'nın temel özellikleri şunlardır:

1930'lu yıllarda devletçi ekonomik modeli savunmuştur.
İki dereceli seçim sistemini desteklemiştir.
Cumhuriyetçilik ve laiklik anlayışına bağlı kalmıştır.
Köklü inkılapları gerekli görmüştür.

Mustafa Kemal Atatürk, demokratik bir siyasi ortamın oluşması, hükümetin denetlenmesi ve meclise yeni görüşlerin girebilmesi için başka siyasi partilerin kurulmasını da desteklemiştir.

Aradığını bulamıyor musun? Diğer derslere göz at.

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

Knowunity, Apple tarafından büyük ilgi gördü ve Almanya, İtalya, Polonya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta eğitim kategorisinde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı. Hemen Knowunity'e katıl ve dünya çapında milyonlarca öğrenciyle yardımlaş.

İndir

Google Play

İndir

App Store

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

4.9+

Ortalama Uygulama Puanı

15 M

Öğrenci Knowunity kullanıyor

#1

Eğitim uygulamaları tablosunda 12 ülkede

950 K+

Öğrenci ders notlarını yükledi

Kararsız mısın? Bizi bir de dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılarımızdan dinle!

iOS Kullanıcısı

Kesinlikle harika bir uygulama, resmen hayatımı kolaylaştırdı.

Stefan S, iOS Kullanıcısı

Uygulama çok basit ve iyi tasarlanmış. Şimdiye kadar aradığım her şeyi buldum

S., iOS Kullanıcısı

Ba-yıl-dım ❤️, çalışırken neredeyse her an kullanıyorum

Ders notlarını görmek için kaydol. Ücretsiz!

Tüm belgeleri görebilirsin

Notlarını Yükselt

Milyonlarca öğrenciye katıl

Kaydolduğunda Hizmet Şartları ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursun

Dersler

T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük

Atatürk Döneminde Demokratikleşme: Serbest ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkaları

zeynsp

@zeddy

184 Takipçiler

Takip Et

TBMM'nin açılması (1920), saltanatın kaldırılması (1922), Cumhuriyet'in ilanı (1923) ve halifeliğin kaldırılması (1924) demokratikleşme sürecinin temel taşlarıdır.
Cumhuriyet Halk Fırkası, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve Serbest Cumhuriyet Fırkası, bu dönemin önemli siyasi partileridir.
Şeyh Sait İsyanı, İzmir Suikasti ve Menemen Olayı, genç Cumhuriyet'e yönelik önemli tehditler olarak öne çıkmıştır.

11.08.2024

272

T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve Siyasi Gelişmeler

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Türkiye'de demokratikleşme hareketlerinin önemli bir parçası olarak kurulmuştur. Partinin ilk genel başkanı Kazım Karabekir'dir.

Vocabulary: Terakkiperver, ilerlemeyi seven, gelişmeye açık anlamına gelir.

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın özellikleri şunlardır:

Liberal ekonomik modeli savunmuştur.
Tek dereceli seçim sistemini desteklemiştir.
Cumhuriyetçilik ilkesine bağlı kalmıştır.
İnkılapların zamana yayılarak yapılmasını savunmuştur.

Highlight: Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Cumhuriyet döneminin ilk muhalefet partisi olma özelliğini taşır.

Ancak, parti kurulduktan 6 ay sonra Şeyh Sait isyanı patlak vermiştir. Bu isyan, cumhuriyeti ve inkılapları hedef almış ve ülke içinde ve dışında bazı zararlara yol açmıştır.

Example: Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası neden kapatıldı? Partinin bazı yöneticilerinin Şeyh Sait isyanına destek verdikleri gerekçesiyle 3 Haziran 1925'te parti kapatılmıştır.

Serbest Cumhuriyet Fırkası ve Siyasi Ortam

Serbest Cumhuriyet Fırkası, Türkiye'de demokratikleşme ve çok partili hayat denemelerinin ikinci önemli örneğidir. Partinin ilk genel başkanı Fethi Bey'dir.

Serbest Cumhuriyet Fırkası'nın savunduğu fikirler ve özellikleri şunlardır:

Liberal ekonomik modeli benimsemiştir.
Tek dereceli seçim sistemini desteklemiştir.
Cumhuriyetçilik ve laiklik anlayışına bağlı kalmıştır.
Vergilerin yeniden düzenlenmesini gerekli görmüştür.
Kadınlara siyasi haklar verilmesini savunmuştur.

Quote: "Serbest Cumhuriyet Fırkası, Cumhuriyet tarihinin ikinci muhalefet partisi olarak 3 ay sürdürülebildi."

Highlight: Serbest Cumhuriyet Fırkası neden kuruldu? Parti, mecliste hükümetin ekonomi politikalarını denetleyecek bir muhalefet ihtiyacını karşılamak amacıyla kurulmuştur.

Ancak, bazı cumhuriyet karşıtlarının parti içinde huzursuzluk çıkarması üzerine Fethi Bey, 17 Kasım 1930'da Serbest Cumhuriyet Fırkası'nı kapatma kararı almıştır.

Bu dönemde Türkiye'ye karşı çeşitli tehditler de ortaya çıkmıştır. Bunlardan en önemlisi Şeyh Sait isyanıdır.

Definition: Şeyh Sait isyanı, Cumhuriyete karşı çıkarılan ilk isyandır ve önemli sonuçlara yol açmıştır.

Şeyh Sait isyanının sonuçları:

Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kapatılmasında etkili olmuştur.
Musul'un Irak'a bırakılmasında rol oynamıştır.
Takrir-i Sükun Kanunu ile isyan bastırılmıştır.

Cumhuriyet'e Yönelik Tehditler ve Demokratikleşme Sürecinin Zorlukları

Türkiye'de demokratikleşme süreci, çeşitli iç ve dış tehditlerle karşı karşıya kalmıştır. Bu tehditler arasında İzmir Suikasti ve Menemen Olayı öne çıkmaktadır.

İzmir Suikasti:

Gazi Mustafa Kemal'e yönelik bir suikast girişimidir.
Suikast yeri olarak İzmir seçilmiştir.
Olayı planlayanlar İstiklal Mahkemelerinde yargılanmışlardır.

Quote: "Gazi Mustafa Kemal demek, cumhuriyet demektir."

Menemen Olayı:

Laik cumhuriyete karşı olan Derviş Mehmet ve adamları tarafından çıkarılmıştır.
İsyanı bastırmak isteyen Öğretmen Asteğmen Kubilay şehit edilmiştir.
Alınan tedbirlerle isyan bastırılmıştır.

Highlight: Menemen olayı, laik cumhuriyete karşı çıkan ikinci isyan hareketidir.

Example: Serbest Cumhuriyet Fırkası neden kapatıldı? Parti, cumhuriyet karşıtlarının parti içinde huzursuzluk çıkarması ve siyasi ortamın henüz çok partili sisteme hazır olmaması nedeniyle kapatılmıştır.

Demokratikleşme Çabaları ve İlk Siyasi Partiler

Highlight: TBMM'nin açılması, demokratikleşme sürecinin en önemli adımlarından biridir ve milli iradenin temsili açısından kritik öneme sahiptir.

Cumhuriyet Halk Fırkası, bu dönemin ilk ve en önemli siyasi partisi olarak öne çıkmaktadır. Partinin ilk genel başkanı Mustafa Kemal Atatürk'tür.

Definition: Demokratikleşme, halkın yönetime katılımını artıran ve temel hak ve özgürlükleri güvence altına alan bir süreci ifade eder.

Cumhuriyet Halk Fırkası'nın temel özellikleri şunlardır:

1930'lu yıllarda devletçi ekonomik modeli savunmuştur.
İki dereceli seçim sistemini desteklemiştir.
Cumhuriyetçilik ve laiklik anlayışına bağlı kalmıştır.
Köklü inkılapları gerekli görmüştür.

Mustafa Kemal Atatürk, demokratik bir siyasi ortamın oluşması, hükümetin denetlenmesi ve meclise yeni görüşlerin girebilmesi için başka siyasi partilerin kurulmasını da desteklemiştir.

Aradığını bulamıyor musun? Diğer derslere göz at.

Knowunity, beş Avrupa ülkesinde 1 numaralı eğitim uygulaması!

Knowunity, Apple tarafından büyük ilgi gördü ve Almanya, İtalya, Polonya, İsviçre ve Birleşik Krallık'ta eğitim kategorisinde sürekli olarak en üst sıralarda yer aldı. Hemen Knowunity'e katıl ve dünya çapında milyonlarca öğrenciyle yardımlaş.

İndir

Google Play

İndir

App Store

4.9+

Ortalama Uygulama Puanı

15 M

Öğrenci Knowunity kullanıyor

#1

Eğitim uygulamaları tablosunda 12 ülkede

950 K+

Öğrenci ders notlarını yükledi

Kararsız mısın? Bizi bir de dünyanın dört bir yanındaki kullanıcılarımızdan dinle!

iOS Kullanıcısı

Kesinlikle harika bir uygulama, resmen hayatımı kolaylaştırdı.

Stefan S, iOS Kullanıcısı

Uygulama çok basit ve iyi tasarlanmış. Şimdiye kadar aradığım her şeyi buldum

S., iOS Kullanıcısı